اثربخشی مداخلات نوروسایکولوژیکی بر بهبود کارکردهای شناختی مرتبط با دقت و توجه تیراندازان نظامی با اثر تعدیل‌کنندگی قیود فردی

زمینه و هدف: توسعه روش‌های ارتقاء عملکردی در تاکتیک‌های نظامی و بخصوص تیراندازی، برای نظامیان ضروری است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخلات نوروسایکولوژیکی بر بهبود کارکردهای شناختی مرتبط با دقت و توجه تیراندازان نظامی با اثر تعدیل‌کنندگی قیود فردی بود.
روش‌ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل، بر روی 64 نفر (32 نفر دارای اضطراب حالتی-رقابتی و 32 نفر بدون اضطراب حالتی-رقابتی) از تیراندازان نظامی با محدود سنی 25 تا 34 سال انجام شد. شرکت­کنندگان به‌صورت در دسترس از یک مرکز نظامی در شهر تهران انتخاب شدند و به‌طور هدفمند در چهار گروه 1) تجربی بدون اضطراب حالتی-رقابتی، 2) کنترل بدون اضطراب حالتی-رقابتی، 3) تجربی دارای اضطراب حالتی-رقابتی و 4) کنترل دارای اضطراب حالتی-رقابتی قرار گرفتند. گروه‌های تجربی به مدت 7 هفته مداخلات نوروسایکولوژیکی را در کنار آموزش تیراندازی (سه جلسه در هفته) دریافت کردند. گروه‌های کنترل تنها در آموزش تیراندازی شرکت نمودند. اضطراب حالتی-رقابتی به‌عنوان متغیر تعدیل‌کننده قیود فردی در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش شامل برنامه کامپیوتری توان‌بخشی نوروسایکولوژیکی، آزمون عملکرد پیوسته و سیاهه اضطراب حالتی- رقابتی کاکس بود.
یافته‌ها: آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر تفاوت معنی‌داری را بین چهار گروه در هر سه عامل تعداد خطای ارتکاب، تعداد خطای حذف و زمان پاسخ تیراندازان نظامی نشان داد. گروه تجری بدون اضطراب حالتی-رقابتی و همچنین گروه تجربی دارای اضطراب حالتی-رقابتی، به دنبال انجام مداخلات نوروسایکولوژیکی، بهبود معنی‌داری در کارکردهای شناختی مرتبط با دقت و توجه نشان دادند؛ درحالی‌که در گروه­های کنترل تغییری مشاهده نشد (001/0p<). اضطراب حالتی-رقابتی نیز در ایجاد تفاوت میان گروه‌های تعریف‌ شده اثرگذار بود.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از این پژوهش، می‌توان مداخلات نوروسایکولوژیکی را به‌عنوان روشی کارآمد برای بهبود کارکردهای شناختی مرتبط با دقت و توجه تیراندازان نظامی در حالت‌های بدون اضطرابی حالتی-رقابتی و دارای اضطراب حالتی-رقابتی مورداستفاده قرار داد.