ارزیابی موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت یک واکسن نوترکیب در ایران

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

مرکز تحقیقات مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: تولید واکسن کرونا در ایران با چالش­ های مختلفی روبرو بود. این مطالعه با هدف ارزیابی موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت یک واکسن نوترکیب در ایران انجام گرفت.
روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه ترکیبی است که در سال 1401 با هدف شناسایی و تحلیل موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت واکسن نوترکیب انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 8 نفر از سیاستگذاران، تصمیم ­گیران و متخصصان درگیر در طر احی و ساخت واکسن بودند که به روش نمونه ­گیری هدفمند با حداکثر تنوع انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده­ ها از دو روش کیفی و کمی استفاده شد. برای شناسایی موانع تاثیرگذار بر طراحی و ساخت واکسن از تکنیک فکرنویسی (Brainwriting) و برای تحلیل روابط سیستماتیک بین مولفه ­ها از روش دیماتل (Decision Making Trial And Evaluation) استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس نتایج در مرحله کیفی (فکرنویسی) 3 تم شامل موانع فردی، موانع سازمانی و موانع محیطی استخراج شد. همچنین موانع سازمانی با مختصات C: [6.66, 0.66] و موانع فردی با مختصات C: [5.2, -0.6] در سلسله مراتب مدل تعاملی به ترتیب به عنوان تاثیرگذارترین و تاثیرپذیرترین مولفه­ ها شناخته شده ­اند.
نتیجه‌گیری: با توجه به اسناد بالادستی در حوزه علم و فن ­آوری و تاکید بر ساخت دارو و واکسن­ های نوترکیب و تهدیدات زیستی در آینده و وجود زیر ساخت­ های مناسب تجهیزاتی و نیروی انسانی در حوزه تولید واکسن با رفع موانع آن می ­تواند گام بزرگی در حوزه تولید دارو و واکسن ایجاد کرد.

کلیدواژه‌ها