بررسی وضعیت ارگونومیکی و شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی کارکنان اداری یک مرکز نظامی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده

گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه افسری امام علی (ع)، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: آگاهی از شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و وضعیت ارگونومیکی افراد نظامی می ­تواند در طراحی برنامه ­های پیشگیرانه مؤثر باشد. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی وضعیت ارگونومیکی و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی کارکنان اداری یکی از مراکز نظامی در استان تهران می ­باشد.
روشها: تعداد 100 نفر از کارکنان اداری با بیش از 1 سال سابقه کار به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. جهت بررسی شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در اندام­ های مختلف بدنی از پرسشنامه نوردیک و جهت بررسی وضعیت ارگونومیکی از پرسشنامه QEC در 40 اتاق کار استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از آزمون ­های خی دو و من ویتنی و از نرم ­افزار SPSS نسخه 19 در سطح معناداری 0/05 استفاده شد.
یافته‌ها: بیشترین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی کارکنان اداری به ترتیب در نواحی گردن (57 درصد)، زانو (56 درصد) و مچ دست (52 درصد) بوده و ارتباط معناداری بین 3 متغیر سن، سابقه کار و وزن با اختلالات اسکلتی- عضلانی (0/0001>P) مشاهده شد. همچنین اکثریت کارکنان (44 درصد) در سطح ریسک ارگونومیک 4 (بسیار بالا) با امتیاز QEC بیش از 70% قرار دارند و اکثریت کارکنان با علائم اختلالات اسکلتی-عضلانی، حداقل در یکی از نواحی 9 گانه مورد بررسی بدن (91 درصد) در سطح ریسک ارگونومیک 4 (بسیار بالا) مشغول به انجام وظیفه بوده ­اند.
نتیجه‌گیری: کارکنان اداری مراکز نظامی در شرایط نامناسب و با ریسک بالای سطح ارگونومیک مشغول به کار هستند. با نگرش به اینکه سه متغیر سن، سابقه کار و وزن نقش بسزایی در شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی کارکنان اداری ایفا می­ نماید، برنامه ­های غربالگری و تجویز حرکات اصلاحی و تمرین درمانی بایستی به طور جدی و بی درنگ انجام شود.

کلیدواژه‌ها