ارزیابی فاکتورهای موثر بر خرید راهبردی دارو در سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

2 دانشگاه علوم پزشکی ارتش، تهران، ایران

3 سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: فرآیند "خرید راهبردی" خدمات سلامت می‌­تواند بین منابع تخصیص یافته و ارائه موثر خدمات در نظام­‌های سلامت ارتباط موثری ایجاد کند. خرید راهبردی برای به حداکثر رساندن کارآیی سیستم سلامت کشورها، به معنای جستجوی مستمر، فعال و مبتنی بر شواهد برای پاسخ به سوالات که چه چیزی خریده شود؟ از چه کسی خریده شود؟ چگونه خریده شود و برای چه کسی خریده شود طراحی شده است.
روش‌ها: این مطالعه در چهار گام اصلی انجام گرفت. در گام اول مفهوم خرید راهبردی در نظام سلامت با استفاده از روش مرور نقادانه شناسایی شد. در گام بعدی به بررسی سیاست­‌های خرید راهبردی در سازمان بیمه درمانی نیروهای مسلح با بررسی دستورالعمل­‌ها و گزارش‌­های موجود و با روش تحلیل محتوای متنی پرداخته شد. در مرحله سوم فاکتورهای اصلی سیاستگذاری خرید راهبردی دارو توسط بیمه از منظر کارشناسان و خبرگان این حوزه در سازمان­‌های بیمه و مراکز آموزشی دانشگاهی از روش کیفی تحلیل محتوای مضمون با استفاده از مصاحبه بود که این جمع‌­آوری تا مرحله اشباع داده­‌ها ادامه داشت. در نهایت نیز ارزیابی نهایی خرید راهبردی در بیمه و ارائه راهکارها و پیشنهادات انجام گرفت که از روش مرور هدفمند منابع، توسعه مصداقی آن و یافته­‌های مراحل قبل استفاده شد.
یافته‌ها: یافته­‌های پژوهش شامل شناسایی مفهوم اصلی خرید راهبردی در نظام بیمه سلامت کشور و سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح و تحلیل داده‌­های حاصل از مصاحبه­‌ها با کارشناسان درباره پرسش­‌های مورد مطالعه بود که نشان داد فاکتورهای موثر بر خرید راهبردی دارو در سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح به پاسخ 4 سوال بنیادی چه چیزی بخریم، از چه کسی بخریم، چگونه بخریم و برای چه کسی بخریم وابسته است. همچنین 21 فاکتور تاثیرگذار در روند خرید راهبردی خدمات سلامت شناسایی شده‌­اند.
نتیجه‌گیری: باتوجه به مشکلات موجود در نظام ارائه خدمات سلامت از جمله افزایش هزینه­‌ها، بهره­‌وری نامناسب خدمات و بروز بی عدالتی در ارائه خدمات، بازنگری، اصلاح، برنامه­‌ریزی و پیشبرد روش­‌های تامین خدمات سلامت بر پایه روش خرید راهبردی خدمات سلامت می­‌تواند به­‌صورت بارزی باعث بهبود ارائه خدمات سلامت به بیمه‌شدگان شود.

کلیدواژه‌ها


1. Health Economy, Health Systems: Improving Performance. Geneva: WHO 2000. Available from: https://www.who.int/whr/2000/en/whr00_en.pdf. 2. Ghoddoosi-Nejad J, Janati A, Arab-Zozani M, Imani A. Strategic Purchasing in Health System of Iran: A Review Study. Depiction of Health, 2018; 8(4), 260-266. (In Persian). 3. Taylor RS, Drummond MF, Salkeld G, Sullivan SD. Inclusion of cost-effectiveness in licensing requirements for new drugs: a fourth hurdle, BMJ, 2004 23; 329(7472), 972-5. doi: 10.1136/bmj.329.7472.972. 4. Speziale HS, Streubert HJ, Carpenter DR. Qualitative research in nursing: Advancing the humanistic imperative: Lippincott Williams & Wilkins; 2011 5. Patton MQ. Qualitative Research & Evaluation Methods: Integrating Theory and Practice SAGE Publications; 2003. 6. Tangcharoensathien, V., Pitayarangsarit, S., Patcharanarumol, W. Promoting universal financial protection: how the Thai universal coverage scheme was designed to ensure equity. Health Res Policy Sys. 2013; 11, 25. doi: 10.1186/1478-4505-11-25. 7. Graneheim UH, Lundman B. Qualitative content analysis in nursing research: concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Educ Today. 2004 Feb;24(2):105-12. doi: 10.1016/j.nedt.2003.10.001. 8. Söderlund N. Possible objectives and resulting entitlements of essential health care packages. Health Policy. 1998 Sep;45(3):195-208. doi: 10.1016/s0168-8510(98)00039-6. 9. Klasa K, Greer SL, van Ginneken E. Strategic Purchasing in Practice: Comparing Ten European Countries. Health Policy. 2018 May;122(5):457-472. doi: 10.1016/j.healthpol.2018.01.014. 10. Gorji HA, Mousavi SMSP, Shojaei A, Keshavarzi A, Zare H. The challenges of strategic purchasing of healthcare services in Iran Health Insurance Organization: a qualitative study. Electron Physician. 2018;10(2):6299-6306. doi:10.19082/6299 11. Ogbuabor, D.C., Onwujekwe, O.E. Scaling-up strategic purchasing: analysis of health system governance imperatives for strategic purchasing in a free maternal and child healthcare programme in Enugu State, Nigeria. BMC Health Serv Res, 2018, 18, 245. https://doi.org/10.1186/s12913-018-3078-x 12. Bastani, P. and Hakimzadeh, S.M. and Rezapour, A. and Panahi, S. and Tahernezhad, A. and Sheikhotayefeh, M. Strategic purchasing in the market of advanced medical equipment: an applied model for developing countries. Health Policy and Technology,2020, 9 (3) 348-355. 13. Saravi N, KamaliNia F, editors. strategic purchasing in healthcare organization of Iran Armed forces. 2nd seminar of health economics; 2012; Tehran: healthcare organization of Iran Armed forces.