تاثیر رفلکسولوژی پا بر شدت دردهای اسکلتی-عضلانی و خستگی کادر پرستاری: یک مطالعه کارآزمایی بالینی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات مراقبت پرستاری در بیماریهای مزمن، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، اهواز، ایران

2 دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، اهواز، ایران

چکیده

زمینه و هدف: شغل پرستاری به دلیل ماهیت وظایف از جمله مشاغلی که شیوع اختلالات اسکلتی و عضلانی در آن بالا بوده که همین امر سبب دردهای عضلانی اسکلتی و خستگی روزانه می­‌گردد. این مطالعه با هدف تاثیر رفلکسولوژی پا بر شدت دردهای اسکلتی و عضلانی و خستگی کادر پرستاری انجام شد.
روش‌ها: در این مطالعه­ کارآزمایی بالینی تصادفی، تمام پرستاران نزاجا جنوب غرب کشور در فاصه زمانی مرداد تا دی ماه سال 1397 با توجه به معیارهای ورود انتخاب و سپس به روش گمارش تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. برای گروه مداخله با توجه به محل درد، پروتکل رفلکسولوژی کف پا در طی 9 جلسه به مدت 3 هفته و هر هفته 3 جلسه 30 دقیقه‌­ای اعمال شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، اختلالات اسکلتی و عضلانی نوردیک، مقیاس عددی شدت درد و خستگی بود.
یافته‌ها: نتایج مطالعه نشان داد که از 9 قسمت بدن، شدت درد در قسمت‌های گردن (0/001P<)، کمر (0/003=P < /span>)، زانو (0/010=P < /span>)، پا (0/002=P < /span>)، ران (0/001P<) و دست (0/001P<) به طور معناداری درگروه مداخله نسبت به گروه کنترل کاهش یافت. همچنین رفلکسولوژی باعث کاهش خستگی در گروه مداخله شده بود ولی این کاهش در مقایسه با گروه کنترل از نظر آماری معنادار نشده بود (0/129=P < /span>).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که رفلکسولوژی باعث کاهش شدت دردهای عضلانی اسکتی در اکثر قسمت­های بدن و کاهش خستگی گردید. لذا پیشنهاد می­‌شود رفلکسولوژی پا به­‌عنوان یک روش ساده و هزینه اثربخش در جهت کاهش شدت دردهای اسکلتی و عضلانی در پرستاران مورد استفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها


Abdul Rahman H, Abdul-Mumin K, Naing L. Psychosocial factors, musculoskeletal disorders and work-related fatigue amongst nurses in Brunei: structural equation model approach. Int Emerg Nurs. 2017; 34:17-22. 2. Zamora-Macorra M, Reding-Bernal A, Martínez Alcántara S, de Los Ángeles Garrido González M. Musculoskeletal disorders and occupational demands in nurses at a tertiary care hospital in Mexico City. J Nursing Manag. 2019; 27(6):1084-90. 3. Ribeiro T, Serranheira F, Loureiro H. Work related musculoskeletal disorders in primary health care nurses. Appl Nurs Res. 2017; 33:72-7. 4. Zamanian Z, Norouzi F, Esfandiari Z, Rahgosai M, Hasan F, Kohnavard B. Assessment of the prevalence of musculoskeletal disorders in nurses. Armaghane danesh. 2017; 21(10):976-86[Persian]. 5. Nasiry D, Javadi Kahriz E, Khalatbary AR. Musculoskeletal Disorders and Their Relationship with Burnout among Nurses; a Descriptive Analytical Study. Iranian Journal of Rehabilitation Research in Nursing. 2016;3(2):44-53[Persian]. 6. Sadeghian F, Coggon D, Ntani G, Hosseinzadeh S. Predictors of low back pain in a longitudinal study of Iranian nurses and office workers. Work . 2015; 51(2):239-44. 7. Shieh SH, Sung FC, Su CH, Tsai Y, Hsieh VC. Increased low back pain risk in nurses with high workload for patient care: A questionnaire survey. Taiwan J Obstet Gynecol. 2016; 55(4):525-9. 8. Eatough EM, Way JD, Chang CH. Understanding the link between psychosocial work stressors and work-related musculoskeletal complaints. Appl Ergon. 2012; 43(3):554-63. 9. Jaworek M, Marek T, Karwowski W, Andrzejczak C, M. Genaidy A. Burnout syndrome as a mediator for the effect of work-related factors on musculoskeletal complaints among hospital nurses. Int J Ind Ergon. 2010;40:368-75. 10. Heiden B, Weigl M, Angerer P, Muller A. Association of age and physical job demands with musculoskeletal disorders in nurses. Appl Ergon. 2013; 44(4):652-8. 11. Piranveyseh P, Motamedzade M, Osatuke K, Mohammadfam I, Moghimbeigi A, Soltanzadeh A, et al. Association between psychosocial, organizational and personal factors and prevalence of musculoskeletal disorders in office workers. Int J Occup Saf Ergon. 2016; 22(2):267-73. 12. Amin NA, Nordin R, Fatt QK, Noah RM, Oxley J. Relationship between psychosocial risk factors and work-related musculoskeletal disorders among public hospital nurses in Malaysia. Ann Occup Environ Med. 2014; 26(1):23. 13. Martinez-Calderon J, Zamora-Campos C, Navarro-Ledesma S, Luque-Suarez A. The Role of Self-Efficacy on the Prognosis of Chronic Musculoskeletal Pain: A Systematic Review. J Pain. 2018; 19(1):10-34. 14. Abdul Rahman H, Abdul-Mumin K, Naing L. Psychosocial Work Stressors, Work Fatigue, and Musculoskeletal Disorders: Comparison between Emergency and Critical Care Nurses in Brunei Public Hospitals. Asian Nurs Res. 2017;11(1):13-8. 15. Richardson A, McNoe B, Derrett S, Harcombe H. Interventions to prevent and reduce the impact of musculoskeletal injuries among nurses: A systematic review. Int J Nurs Stud. 2018; 82:58-67. 16. Kolthoff KL, Hickman SE. Compassion fatigue among nurses working with older adults. Geriatr Nurs. 2017;38(2):106-9. 17. Koras¸ K, Karabulut N. The Effect of Foot Massage on Postoperative Pain and Anxiety Levels in Laparoscopic Cholecystectomy Surgery: A Randomized Controlled Experimental Study. J Perianesth Nurs. 2019; 34(3):551-8. 18. Close C, Sinclair M, Cullough JM, Liddle D, Hughes C. A pilot randomised controlled trial (RCT) investigating the effectiveness of reflexology for managing pregnancy low back and/or pelvic pain. Complemen Ther Clin Pract. 2016; 23:117-24. 19. Unal KS, Balci Akpinar R. The effect of foot reflexology and back massage on hemodialysis patients' fatigue and sleep quality. Complemen Ther Clin Pract. 2016;24:139-44. 20. Molavi Vardanjani M, Masoudi Alavi N, Razavi NS, Aghajani M, Azizi-Fini E, Vaghefi SM. A randomized-controlled trial examining the effects of reflexology on anxiety of patients undergoing coronary angiography. Nurs Midwifery Stud. 2013; 2(3):3-9. 21. Lalehgani H, Zahra Rafiei Z, Yarmohammadi P. The effect of foot reflexology massage on pain of patients undergoing lumbar disc surgery in Shahrekord hospitals. Journal of Clinical Nursing and Midwifery. 2018;7(1):19-27.[Persian] 22. Kurt S, Can G. Reflexology in the management of chemotherapy induced peripheral neuropathy: A pilot randomized controlled trial. Eur J Oncol Nurs. 2018; 32:12-9. 23. Ozdelikara A, Tan M. The effect of reflexology on the quality of life with breast cancer patients. Complemen Ther Clin Pract. 2017; 29:122-29. 24. Öztürk R, Sevil Ü, Sargin A, Yücebilgin MS. The effects of reflexology on anxiety and pain in patients after abdominal hysterectomy: A randomised controlled trial. Complement Ther Med. 2018; 36:107-12. 25. Bakir E, Samancioglu Baglama S, Gursoy S. The effects of reflexology on pain and sleep deprivation in patients with rheumatoid arthritis: A randomized controlled trial. Complemen Ther Clin Pract. 2018; 31:315-9. 26. Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sørensen F, Andersson G, et al. Standardised Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Appl Ergon. 1987; 18(3):233-7. 27. Pugh JD, Gelder L, Williams AM, Twigg DE, Wilkinson AM, Blazevich AJ. Validity and reliability of an online extended version of the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ-E2) to measure nurses' fitness. J Clin Nurs. 2015; 24(23-24):3550-63. 28. Ozgoli G, Bathaiee A, Mirmohamad Ali H, Alavi Majd M. Musculoskeletal Symptoms AssessmentAmong Midwives, Hamedan, 2002. Iran Occupational Health Journal. 2006;3(1):37-42.[Persian]. 29. Halm M, Bailey C, St Pierre J, Boutin N, Rojo S, Shortt M, et al. Pilot Evaluation of a Functional Pain Assessment Scale. Clin Nurse Spec. 2019;33(1):12-21. 30. Miladinia M, Baraz S, Shariati A, Saki Malehi A. Effects of Slow-Stroke Back Massage on Symptom Cluster in Adult Patients With Acute Leukemia. Cancer Nurs. 2017;40(1):31-9. 31. Miladinia M, Baraz S, Ramezani M, Saki Malehi A. The relationship between pain, fatigue, sleep disorders and quality of life in adult patients with acute leukaemia: During the first year after diagnosis. Eur J Cancer Care. 2018;27:e12762 32. Brien K, Lukhele Z, Nhlapo JM, Pieterse A, Swanepoel A, Wagener L, et al. Work-related musculoskeletal disorders in nurses working in South African spinal cord rehabilitation units. International Journal of Africa Nursing Sciences. 2018; 8:107-11. 33. Dadarkhah A, Azema K, Abedi M. Prevalence of musculoskeletal pains among nursing staff in AJA hospitals-Tehran. Ebnesina - IRIAF Health Administration. 2013; 15(3):10-9[Persian]. 34. Babadi ME, Nazari F, Safari R, Abdoli S. The effect of reflexology on pain perception aspects in nurses with chronic low back pain in Isfahan. Iran J Nurs Midwifery Res. 2016; 21(5):487-92. 35. Quinn F, Hughes CM, Baxter GD. Reflexology in the management of low back pain: a pilot randomised controlled trial. Complement Ther Med . 2008; 16(1):3-8. 36. Dikmen HA, Terzioglu F. Effects of Reflexology and Progressive Muscle Relaxation on Pain, Fatigue, and Quality of Life during Chemotherapy in Gynecologic Cancer Patients. Pain Manag Nurs. 2019; 20(1):47-53. 37. Rigi F, shahnavazi m, Feizi a, Adineh H, Malekraisi noushirvan S. The effect of reflexology massage on the fatigue severity in women with multiple sclerosis. Nurs Midwifery J. 2017; 14(11):926-33[Persian]. 38. Izadpanah A, Sahbaei F, Shojaei F, Fesharaki M. Effect of Foot Reflexology on Fatigue in Women Admitted to Rama Spa Massage Service Center. Journal of Health and Care. 2012; 14(4):35-43[Persian]. 39. Bazazan A, Dianat I, Mombeini Z, Aynehchi A, Asghari Jafarabadi M. Fatigue as a mediator of the relationship between quality of life and mental health problems in hospital nurses. Accid Anal Prev. 2019; 126:31-6. 40. Gozuyesil E, Baser M. The effect of foot reflexology applied to women aged between 40 and 60 on vasomotor complaints and quality of life. Complemen Ther Clin Pract. 2016; 24:78-85.