تحلیل خوشه های موضوعی و ترسیم نقشه علمی پژوهش های حوزه کووید-19 در پایگاه علمی اسکوپوس

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشگاه علوم پزشکی بقیه اله )عج(

2 مرکز تحقیقات مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...(عج)، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: پاندمی کووید-19، موجب تولید علم قابل توجهی در این خصوص در پایگاه های استنادی معتبر بین المللی شده است. هدف مطالعه حاضر تحلیل خوشه های موضوعی و ترسیم نقشه علمی پژوهش های منتشر شده جهت شناسایی وضعیت موجود تحقیقات حوزه کووید-19 در اسکوپوس است.
روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه کمی و کاربردی بود و از روش های علم سنجی شامل تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده شد. جامعه پژوهش، کلیه اسنادی بود که در حوزه کروناویروس (کووید-19) در پایگاه استنادی اسکوپوس منتشر شده بودند که بررسی و تحلیل شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم‌افزار VOSviewer استفاده شد.
یافته‌ها: تا تاریخ 31 می 2020 کشورهای آمریکا (2.819)، چین (2.342)، ایتالیا (1.466) و انگلستان (1.264) به ترتیب بیشترین تعداد انتشار علمی را در حوزه کروناویروس در اسکوپوس داشتند. ایران با 318 نشر علمی، رتبه 12 ام را به خود اختصاص داده بود. سه خوشه اصلی از فعالیت های پژوهشی در حوزه کووید-19 به ترتیب شامل خوشه تحقیقات بهداشتی، خوشه تحقیقات علوم پایه و خوشه تحقیقات بالینی بوده است.
نتیجه‌گیری: با ظرفیت های علمی موجود، نقش ایران و دانشگاه های علوم پزشکی در انتشار تجارب علمی مرتبط با اپیدمی کووید-19 قابل ارتقاء می باشد. باید برنامه ریزی دقیق و جامع در این زمینه صورت گیرد. تعیین نیازمندی های پژوهشی و توسعه تحقیقات کاربردی در سه حوزه اصلی شامل تحقیقات بهداشت و پیشگیری، علوم پایه و بالینی باید در مدیریت و رهبری پژوهش های کووید-19 مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


1. Abachizadeh A. Review of Future Trends of the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Epidemic Based on Developed Forecasting Models in the World. Salamat Ijtimai (Community Health). 2020;7(2):221-30. 2. Gralinski LE, Menachery VD. Return of the Coronavirus: 2019-nCoV. Viruses. 2020;12(2):135. doi:10.3390/v12020135 3. Lai C-C, Shih T-P, Ko W-C, Tang H-J, Hsueh P-R. Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and corona virus disease-2019 (COVID-19): the epidemic and the challenges. International journal of antimicrobial agents. 2020:105924. doi:10.1016/j.ijantimicag.2020.105924 4. Gorbalenya AE. Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus-The species and its viruses, a statement of the Coronavirus Study Group. BioRxiv. 2020. 5. Reusken CB, Broberg EK, Haagmans B, Meijer A, Corman VM, Papa A, et al. Laboratory readiness and response for novel coronavirus (2019-nCoV) in expert laboratories in 30 EU/EEA countries, January 2020. Eurosurveillance. 2020;25(6):2000082. doi:10.2807/1560-7917.ES.2020.25.6.2000082 6. GSAID Database. 2020 Coronavirus. Available online: https://www.gisaid.org/CoV2020/ (accessed on 19 January 2020). 7. Lai CC, Shih TP, Ko WC, Tang HJ, Hsueh PR. Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and corona virus disease-2019 (COVID-19): the epidemic and the challenges. International journal of antimicrobial agents.2020:105924. doi:10.1016/j.ijantimicag.2020.105924 8. Yazdani K, Rahimi-Movaghar A, Nedjat S, Ghalichi L, Khalili M. A 5-year scientometric analysis of research centers affiliated to Tehran University of Medical Sciences. Medical journal of the Islamic Republic of Iran. 2015;29: 206. 9. Yazdani K, Nejat S, Rahimi-Movaghar A, Ghalichee L, Khalili M. Scientometrics: Review of concepts, applications, and indicators. Iranian Journal of Epidemiology. 2015;10(4):78-88. 10. Makkizadeh F, Sa'adat F. Bibliometric and thematic analysis of articles in the field of infertility (2011-2015). International journal of reproductive biomedicine. 2017; 15(11): 719-728. doi:10.29252/ijrm.15.11.719 11. Van Eck NJ, Waltman L. Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. scientometrics. 2010;84(2): 523-38. doi:10.1007/s11192-009-0146-3 12. https://www.worldometers.info/coronavirus/ C-CPAf. 13. Bonilla-Aldana DK, Quintero-Rada K, Montoya-Posada JP, Ramírez-Ocampo S, Paniz-Mondolfi A, Rabaan AA, et al. SARS-CoV, MERS-CoV and now the 2019-novel CoV: Have we investigated enough about coronaviruses?-A bibliometric analysis. Travel medicine and infectious disease. 2020;33:101566. doi:10.1016/j.tmaid.2020.101566 14. Danesh F, GhaviDel S. Coronavirus: Scientometrics of 50 Years of global scientific productions. Iranian Journal of Medical Microbiology. 2020;14(1):1-16. doi:10.30699/ijmm.14.1.1