حفاظت‌دهی یونیفرم‌های نظامی آغشته به پرمترین در مقابل گونه‌های مختلف حشرات گزنده - مطالعه مروری

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

مرکز تحقیقات بهداشت نظامی، پژوهشکده سبک زندگی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج)، تهران، ایران

چکیده

امروزه روش حفاظت فردی نقش اساسی در برنامه‌های مبارزه تلفیقی علیه حشرات و بندپایان خونخوار و ناقل بیماری دارد. یکی از مهم‌ترین روشهای افزایش حفاظت فردی، استفاده از البسه آغشته به ترکیبات حشره‌کش است. پرمترین رایج‌ترین ترکیب مورد استفاده در فرایند آغشته­ سازی است. این حشره کش از گروه پایروتیروئیدهای مصنوعی و دارای طیف تاثیر وسیع است که علاوه بر سمیت تماسی برای بندپایان، دارای خاصیت دورکنندگی نیز بوده و درعین حال برای پستانداران سمیت بسیار کمی دارد. دوز مناسب پرمترین برای آغشته ­سازی البسه mg/m21250 می­ باشد که تحقیقات صورت گرفته بی خطر بودن آن را ثابت نموده است. امروزه روش‌های نوین آغشته­ سازی نظیر ایجاد پوشش پلیمری و نیز فرمولاسیون‌های میکروکپسول به دلیل افزایش زمان ماندگاری و فعالیت ترکیبات حشره‌کش روی البسه بیشتر مورد توجه هستند؛ زیرا می‌توانند اثرات اجتناب‌ناپذیر گذشت زمان در کاهش تأثیرگذاری البسه که به دلیل عواملی چون شست‌وشو، قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش، پوشیدن و کهنه شدن ایجاد می‌شود را تعدیل کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی شواهد موجود در رابطه با کاربرد البسه آغشته به ترکیبات حشره‌کش در افزایش محافظت فردی در برابر گزش بندپایان و نیز نقش آنها در کاهش بیماری‌های ناقل زاد می باشد. لباسهای آغشته به پرمترین که به لباسهای ضدحشره شناخته می شوند، می‌توانند محافظت نسبی در برابر گزش حشرات و بویژه پشه های کولیسیده ایجاد کنند. برخی از مطالعات، حفاظت دهی کامل لباسهای آغشته به پرمترین را در مقابل گونه های خاصی از حشرات گزنده از جمله پشه ها گزارش نموده اند ولی اغلب بررسی ها حفاظت دهی کامل را در استفاده توام از لباسهای ضدحشره و نیز مواد دورکننده بر روی پوست دست و صورت و نقاط باز بدن ذکر نموده اند. علی رغم اثبات اثربخشی لباسهای آغشته به پرمترین در کاهش گزش حشرات، کارآیی این روش در کاهش یا پیشگیری از بیماری‌های منتقله بوسیله حشرات و بندپایان ناقل هنوز بطور دقیق مشخص نشده است. مطالعات محدود انجام گرفته، بسته به نوع ناقل، نوع البسه مورد آغشته سازی (پشه‌بند، لباس، چادر و یونیفرم‌های نظامی) و مکان مورد مطالعه، نتایج  متفاوتی گزارش نموده اند.
در مجموع شواهد معتبر موجود نشان می‌دهند که البسه آغشته به حشره‌کش می‌توانند محافظت معنی دار و قابل توجهی در برابر گزش حشرات ایجاد کنند. بااین­ حال، به نظر می رسد این لباس­ها محافظت نسبی در مقابل ابتلا به بیماری­های منتقله بوسیله حشرات ایجاد کنند. استفاده توام از البسه آغشته به پرمترین و استعمال دورکننده مناسب حشرات بر روی پوست دست و صورت و نقاط باز بدن می­تواند حفاظت ­دهی کامل را در مقابل گزش حشرات و همچنین بیماریهای منتقله بوسیله حشرات ایجاد نماید. کاربرد البسه آغشته به پرمترین بعنوان یک روش موثر در حفاظت­ دهی نیروهای نظامی و به طور کلی افراد در معرض خطر به ویژه در کانون­های آندمیک بیماری­های ناقل‌زاد، توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها