مطالعه خطاهای انسانی در ‏عملیات مین زدایی با استفاده از تکنیک CREAM

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، عضو مرکز تحقیقاتی علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

2 معاون ایمنی و کاهش خطرات، شرکت مهندسین مشاور اندیشه و عمران محیط، تهران، ایران

3 گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

4 گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

چکیده

اهداف: با توجه به خطرات عملیات مین زدایی و همچنین گستره وسیع میادین مین بجا مانده از جنگ تحمیلی در کشور، مطالعه حاضر به منظور شناسایی، ارزیابی و مدیریت خطاهای انسانی در میان پرسنل مین زدایی در یکی از کارگاه­های مین زدایی در مناطق جنگی غرب کشور انجام گرفت.

روش‌ها: این پژوهش مقطعی، در سال 1394 با استفاده از توانمندی­های تکنیک CREAM در چهار مرحله اصلی: تجزیه و تحلیل وظایف، ارزیابی شرایط کاری اثر گذار بر وظایف، تعیین سبک های کنترلی و تخمین احتمال خطای شناختی کلی صورت گرفت. با استفاده از مدل رگرسیون خطی، همبستگی بین شرایط کاری و احتمال خطای کلی، شرایط موثر معنی دار تعیین گردید.

یافته‌ها: با انجام مطالعه حاضر مشخص شد عملیات مین زدایی از 18 وظیفه تشکیل شده است. بیشترین و کمترین احتمال خطای شناختی کل به ترتیب مربوط به وظایف دسته شناسایی فنی با 0099/0 و وظایف دسته کندوکاو با 0031/0 بود. شرایط کاری، زمان در دسترس و تناسب سیستم های انسان و ماشین به عنوان موثرترین عوامل کاهنده عمکرد شناسایی شدند. از مجموع نه شرایط کاری اثرگذار بر عملکرد، شش شرایط کاری اثرگذار بر عملکرد دارای سطح معنی داری> P value  05/0 بود.

نتیجه‌گیری: می­توان با کاهش عوامل کاهنده عملکرد از جمله متناسب سازی زمان در دسترس، شرایط کاری، سیستم های انسان و ماشین و یا افزایش عوامل بهبود دهنده از جمله افزایش همکاری و تعامل، انجام دو یا چند کار به کمتر از حد توان فردی، موجبات کاهش احتمال خطای انسانی را در عملیات مین زدایی فراهم آورد.  

کلیدواژه‌ها