1
معاونت بهداشت، اداره بهداشت و درمان آجا، تهران، ایران
2
بخش حشرهشناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی، تهران، ایران
3
مرکز تحقیقات بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بقیها...(عج)، تهران، ایران
چکیده
اهداف: بررسی آفات انباری در هنگام ورود محصول و نیز در طول توقف آن در انبار، از اهمیت ویژهای در کنترل آفات برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین آلودگی آشکار و پنهان غلات و حبوبات به حشرات آفت در انبارهای مواد غذایی مرکزی مستقر در استان تهران بود. روشها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1389 در انبارهای غلات و حبوبات مرکزی مستقر در استان تهران انجام شد. نمونهبرداری از غلات و حبوبات و جداسازی حشرات آفت آشکار و پنهان طبق روش موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران انجام گرفت. درصد ضایعات هر محصول از طریق شمارش و توزین دانههای ضایعهدیده در هر 100 گرم نمونه تعیین شد. یافتهها: میانگین ضایعات در مجموع و بدون درنظرگرفتن زمان نمونهبرداری و نوع محصول 005/0 ( ± 001/0) گرم در هر 100 گرم نمونه برآورد شد. لپه و لوبیا چیتی بهترتیب دارای بیشترین و کمترین ضایعات بودند. آفت زنده آشکار در عدس، لپه و لوبیا قرمز و آفت پنهان در برنج تایلندی و عدس مشاهده شد. در بین حشرات آفت مشاهدهشده، سوسک چهارنقطهای حبوبات و شپشه دانهدار برنج بهترتیب دارای بیشترین فراوانی نسبی بودند. نتیجهگیری: میزان ضایعات غلات و حبوبات در انبارهای دو واحد مورد بررسی کمتر از حد مجاز است و محصولات فوق از مرغوبیت لازم برخوردار هستند. سیستم انبارداری برای کنترل آفت و جلوگیری از رشد آن در داخل انبارها مطلوب است، ولی وجود آفات پنهان، نشاندهنده نامناسببودن روش غربالگری محصولات در حین ورود به انبار است.