ژن و سلاح‌های بیولوژیکی آینده، ضرورت اقدام پیشگیرانه توسط جامعه زیستی پزشکی

  جوامع علمی امنیتی بطور فزاینده‌ای متفق‌القول‌اند که انقلاب رخ داده در دانش زیست‌شناسی از توان بالقوه‌ای برای سوء استفاده جهت برنامه‌های تسلیحات بیولوژیک برخوردار است. تراژدی 11 سپتامبر نیز نشان داده است که نمی‎توان در مورد امکان تروریسم بیولوژیک بی‌تفاوت بود. در این مقاله نگرش‌های اصلی مطرح شده در پژوهش‌های ژنتیک و چگونگی امکان سوء استفاده از ظرفیت‌های آن در طرح سلاح‌های زیستی جدید عنوان گردیده است.   جنگ‌های بیولوژیکی غالبا داستانی علمی تخیلی و غیر اخلاقی و دور از تصور تلقی می‌شده‎اند وحوادث 11 سپتامبر سال 2001 در ایالات متحده آمریکا نشان داد که چنین نیست و کشتار جمعی غیر نظامیان امری محال نیست، لذا باید به سلاح‌های کشتار جمعی و مسائل مربوط به تکثیر جنگ افزار‌های بیولوژیک، شیمیایی و هسته ای باز نگری نمود. در این میان سلاح‌های بیولوژیک از خطر عمده ای برخوردارند زیرا همانند سلاح‌های هسته‌ای مرگ‌آور می‌باشند و آسان بدست می‌آیند. یک حمله کورکورانه با سلاح‌های بیولوژیک از طرح و اجرای حمله به مرکز تجارت جهانی آسانتر است.   رئیس جمهور ایالات متحده نیز پیشتر در حین سخنرانی در آیوا قبل از سفرخود به اروپا در ژوئن 2001 نیز این نکته را عنوان نموده و یادآور شده بود که کنترل و محدود کردن سلاح‌ها ی بیولوژیک را یک رژیم بین‎المللی کنترل کننده ضعیفی برعهده دارد، همچنین اظهار داشت که ایالات متحده و هم‎پیمانانش باید برای مقابله با تهدیدات واقعی قرن بیست و یکم که جنگ‎افزارهای بیولوژیک و اطلاعاتی هستند از توان مقابله کافی بهره‎مند باشند. به نظر می‌رسد، این گفته منعکس‎کننده توجه فزاینده مجامع علمی و امنیتی در خصوص این مطلب است که تحول ایجاد شده در علوم زیستی می‌تواند، برنامه تولید سلاح‌های تهاجمی بیولوژیک بر علیه انسان، گیاهان و احشام مورد سوء استفاده قرار بگیرد. در سال 1975 کنوانسیون سلاح‌های بیولوژیک و سمی هرگونه استفاده سوء از زیست‎شناسی را ممنوع اعلام کرده است و براساس بند یک آن:   تمامی دولت‌های عضو متعهد می‌گردند که تحت هیچ شرایطی نسبت به تولید یا نگهداری عوامل میکروبی یا سایر عوامل بیولوژیک یا سمومی که منشا تولید آنها بیولوژیک می‌باشد و از نظر نوع و کمیت دارای توجیهی نظیر پیشگیری، حفاظت و یا دیگر مقاصد صلح‎آمیز است، تولید ننماید. این ممنوعیت درحال حاضر توسط 140 کشور جهان پذیرفته شده است و در گذشته وحال اعمال گردیده و در آینده نیز اعمال خواهد شد. گرچه مساله‌ای که در مورد این کنوانسیون وجود دارد مساله ممنوعیت‌های گفته شده نیست بلکه مشکل اجرای این ممنوعیت‌ها، دسترسی به روش‌های ممیزی و ارزیابی موارد توافقی است . با این حال، بر اساس مذاکرات انجام شده در سال‌های دهه هفتاد میلادی و در طی دوران جنگ سرد ساز و کاری برای این امر در نظر گرفته شد که در فواصل زمانی 5 ساله قابل بررسی مجدد بود. این ساز و کار به کشورهای عضو این امکان را می‌داد که نسبت به گسترش توانمندی خود از کاربرد فن‌آوری‌های با کاربرد دو گانه ( غیر نظامی – نظامی ) منع شوند زیرا این عوامل می‌توانند بطور بالقوه مورد سوء استفاده قرار بگیرند و به همین منظور ممنوع اعلام گردیده‌اند.