جانبازان نخاعی ناشی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به‌عوارض گوناگونی مبتلا شده‌اند. پس از اجرای اقدامات بهداشتی و درمانی اولیه درجهت ایجاد ثبات و حفظ جان بیمار، این عزیزان در معرض ابتلا به‌عوارض ثانویه‌ای هستند. لذا در کنار تیم درمانی و پرستاری، گروه توان بخشی جهت کنترل این عوارض باید مداخله نماید. تلاش‌های توان‌بخشی به‌منظور رسانیدن بیمار به‌حداکثر توانایی عملکردی می‌باشد که نه تنها به‌فرد مبتلا بلکه به خانواده و مراقبت‌کنندگان از بیمار باید آموزش‌های لازم داده شود. نکته مهم آن است که به‌منظور توان‌بخشی هر جانباز براساس توانایی‌های بالقوه برنامه‌هایی تدوین گردد تا از طولانی‌شدن برنامه‌های توان‌بخشی و تلاش‌های غیرضروری برای رسیدن به اهداف غیرقابل دسترسی و زائد جلوگیری شود. این برنامه‌ها ابتدا در محیط‌ها و مراکز حمایت شده‌ای آموزش داده می‌شوند تا بیمار حداکثر تطابق را باشرایط شخصی و محیط زندگی به‌دست آورد. عدم تحرک، که به‌دنبال هر بیماری به‌وجود می‌آید، عوارضی را به‌همراه دارد. در مبتلایان به ضایعه نخاعی علاوه بر ناتوانی اولیه که دراثر صدمه مستقیم ایجاد می‌گردد، در قسمت‌های زیر ضایعه فرد را به‌عوارض ثانوی مبتلا نموده تا حدی‌که توان‌بخشی را مشکل و گاه مختل می‌نماید. از این‌رو، از دیدگاه توان‌بخشی باید با آنان برخورد مناسب و جدی نمود. تحقیق حاضر به‌بررسی شیوع زخم‌های فشاری، سنگ‌ها و عفونت‌های ادراری، اسپاسم عضلانی و خشکی مفاصل، استخوان‌سازی نابه‌جا و پوکی استخوان در سی‌و پنج جانباز نخاعی قابل دسترسی در استان خوزستان پرداخته است، براساس نتایج به‌دست آمده 3 نفراز جانبازان دچار زخم‌های فشاری، 3 نفر سنگ ادراری و 21 نفر سابقه عفونت‌های ادراری که تحت درمان بوده‌اند را داشته‌اند. 17 جانباز دچار اسپاستیسیته همراه با لرزش و عدم ثبات نسبی دراطراف مفصل زانو و عضله چهار سر همسترینگ و ساق پا بودند. 25 نفر در اطراف مفصل مچ‌پا محدودیت حرکتی داشتند. سی نفر از جانبازان دچار استئوپروز در سر استخوان لگن و ده نفر در مهره‌های لومبو ساکرال بودند. پس از بررسی شیوع، محققین آموزش‌های اولیه توان‌بخشی را پیشنهاد نموده تا با آموزش به خانواده و مراقبت‌کنندگان آنها، شیوع عوارض ثانویه را کم نمایند.
)