بررسی اثرات نانو ذره کروسین بر فاکتورهای التهابی و استرس اکسیداتیو سرم درمدل استرس مزمن موش صحرایی نر

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

2 مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

3 مرکزتحقیقات بهداشت، انستیتو سبک زندگی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

10.30491/jmm.2024.1006752.1239

چکیده

زمینه و هدف: شرایط استرس ­زا به عنوان یکی از عوامل مخرب بر عملکردهای مغزی بخش جدایی­ ناپذیر زندگی مردم شده‌ است که این شرایط در محیط ­های نظامی شدیدتر و مخرب‌تر می ­باشد. کروسین دارای خواص ضد ‌التهابی، آنتی­ اکسیدانی و محافظت کننده عصبی است. کروسین دارای محدودیت‌هایی مانند بی ثباتی در pHهای متغیر، جذب سریع و زیست فراهمی پایین می‌باشد. هدف این مطالعه افزایش کارایی کروسین با محصور کردن آن توسط کیتوزان به عنوان نانوحامل در درمان اثرات استرس مزمن در مدل حیوانی موش صحرایی نر بوده است.
روش‌ها: 35 رت نر بالغ نژاد ویستار (وزن 220 تا 250 گرم) به­ طور تصادفی در 5 گروه  7 تایی تقسیم شدند: کنترل (بدون دریافت استرس و دارو)، استرس (استرس بی حرکتی)، گروه استرس بی حرکتی + نانوذره کروسین (دریافت 180 میلی ­گرم/کیلوگرم)، گروه کروسین (دریافت 6 میلی­ گرم/کیلوگرم) و گروه کیتوزان (دریافت 160 میلی ­گرم/کیلوگرم). از آزمون میدان باز جهت ارزیابی رفتارهای شبه اضطرابی استفاده شد. ارزیابی میزان بیان فاکتورهای استرس اکسیداتیو (گلوتاتیون پراکسیداز، مالون دی آلدهید و کاتالاز) سرم و فاکتورهای سرمی التهاب (اینترلوکین-6، اینترلوکین-10 و تومورنکروز فاکتور آلفا) به روش الایزا و رنگ آمیزی کرزیل ویولت و G-fab جهت ارزیابی آسیب­ های سلولی در هیپوکمپ انجام شد.
یافته‌ها: یافته‌های این مطالعه نشان داد که القای استرس با افزایش رفتارهای اضطرابی همراه بوده و تجویز نانوذره کروسین به­ طور موثر این اختلالات رفتاری را بهبود می بخشد. نانوذره کروسین به طور قابل ملاحظه‌ای فاکتورهای التهابی و استرس اکسیداتیو را کاهش داده و همچنین در مقایسه با گروه ­های درمانی کروسین (0/05>P) و کیتوزان (0/001<P) اثرات بهبودی معناداری را نشان داد. نتایج رنگ­آمیزی بافتی نشان داد که استرس مزمن به­ طور قابل توجهی تعداد نورون­ ها را در نواحی رنگ­ آمیزی شده کاهش می‌دهد و تجویز نانوذره کروسین این کاهش تعداد سلول­ ها را در نواحی هیپوکمپ سرکوب می­ کند که این نتایج در مقایسه با کروسین نیز تفاوت معنادار داشت (0/05>P).
نتیجه‌گیری: کروسین در فرم پوشش داده شده با کیتوزان می‌تواند بر محدودیت زیست فراهمی پایین این ماده غلبه کند و نتایج بهتری در مقایسه با فرم آزاد کروسین نشان دهد.

کلیدواژه‌ها