بررسی تاثیر مدل مراقبت پیگیر بر تاب آوری بیماران تحت همودیالیز در یک بیمارستان منتخب نظامی در تهران: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

2 گروه پرستاری مراقبت های ویژه، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

3 گروه مدیریت پرستاری، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: یکی از بیماری­ های مزمن که به طور وسیعی توسعه پیدا کرده بیماری نارسایی مزمن کلیوی است. همودیالیز، شایع­ترین درمان بیماران مبتلا به مرحله نهایی نارسایی کلیه است. تجربه­ همودیالیز و مشکلات آن، تاب­ آوری افراد را تحت تاثیر قرار می ­دهد. با توجه به مزمن بودن بیماری در بیماران تحت همودیالیز و لزوم آموزش مستمر و مراقبت پیگیر در این بیماران و محدودیت وجود مقالات، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مدل مراقبت پیگیر بر تاب ­آوری بیماران تحت همودیالیز انجام شد.
روش‌ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی بر روی 74 بیمار (37 بیمار آزمایش و 37 بیمار کنترل) تحت همودیالیز در سال 1402 در بیمارستان شهید چمران تهران انجام شد. در این مطالعه از روش تصادفی ­سازی ساده با پرتاب سکه، جهت تخصیص واحدها در گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. برای جمع ­آوری اطلاعات از پرسشنامه مشخصات فردی و پرسشنامه تاب ­آوری کانر و دیویدسون (Connor and Davidson) استفاده شد. در گروه آزمایش علاوه بر مراقبت­ های روتین، مدل مراقبت پیگیر در 4 مرحله (شامل چهار مرحله آشنا سازی، حساس­سازی، کنترل و ارزشیابی) به مدت یک ماه اجرا شد. میزان تاب ­آوری بیماران قبل، بلافاصله و یک ماه بعد مداخله سنجیده شد. داده ­ها پس از جمع ­آوری در نرم ­افزار SPSS نسخه 23 وارد شد و مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: قبل از مداخله، دو گروه، از نظر مشخصات فردی و میانگین تاب­آوری اختلاف معناداری نداشتند (0/05<P). بر اساس نتایج، اجرای مدل مراقبت پیگیر باعث ارتقای میانگین نمره تاب­آوری شده بود (0/001>P). در زمان پیگیری نیز، این تفاوت بین دو گروه معنا­دار  بود (0/001>P) و در گروه آزمایش تاب­­ آوری همچنان بالاتر بود.
نتیجه‌گیری: بیماران تحت همودیالیز تحت فشار و استرس بالا بوده و نیازمند تاب­ آوری بالاتری هستند. این مطالعه نشان داد که مدل مراقبت پیگیر در ارتقای تاب­ آوری و افزایش تحمل بیماران تحت همودیالیز مفید است. لذا، استفاده از الگوی مراقبت پیگیر در بیماران تحت همودیالیز توصیه می ­شود.

کلیدواژه‌ها