اعتبارسنجی و بازنگری بخش بیماری‌های اعصاب و روان آیین‌نامه معافیت پزشکی مشمولان وظیفه عمومی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

2 دانشکده طب هوافضا و زیرسطحی، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

3 گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

4 گروه بهداشت جامعه، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

5 کاندیدای فلوشیپ روانپزشکی نظامی، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: شفافیت و اعتبار بالای آیین‌نامه می‌تواند سبب بهبود وحدت رویه شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اعتبار و بازنگری بخش بیماری‌های اعصاب و روان آیین‌نامه معافیت پزشکی مشمولان وظیفه عمومی در سال 1400-1399 انجام شد.
روشها: یک مطالعه کیفی با رویکرد تکنیک دلفی کلاسیک در سه مرحله انجام شد. مرحله اول شامل مصاحبه و بحث گروهی متمرکز برای استخراج ایرادات و ابهامات آیین‌نامه بود. در مرحله دوم روایی صوری و محتوایی آیین‌نامه اصلاح­شده مورد سنجش قرار گرفت و در مرحله سوم نظرات متخصصین برای سنجش میزان توافق در مورد آیین‌نامه نهایی اخذ شد. جامعه پژوهش شامل روانپزشکان، افراد آگاه در حوزه آیین‌نامه‌های نظام وظیفه و پزشکان عمومی دارای سابقه حضور در کمیسیون‌های پزشکی بود.
یافته‌ها: 32 متخصص حداقل در یکی از مراحل مطالعه شرکت نمودند. میانگین سن و سابقه حضور آن‌ها در کمیسیون‌های پزشکی به ترتیب برابر با 5/8±49/9 و 5/5±10/7 سال بود. در مرحله اول در مجموع تعداد 62 کد اولیه استخراج شد. در مرحله دوم آیین‌نامه اصلاح­ شده شامل 15 بند و 27 زیر مجموعه با محاسبه میزان شاخص روایی محتوا و نسبت روایی محتوا به ترتیب به میزان 84/87 و 61/1 روان‌سنجی شد. آیین‌نامه نهایی با 14 بند و 25 زیر مجموعه جهت سنجش توافق در اختیار صاحب­نظران قرار گرفت و میانگین توافق برای بخش بیماری‌های اعصاب و روان آیین‌نامه معافیت پزشکی در مجموع برابر با 84/8 بود.
نتیجه‌گیری: آیین‌نامه اصلاح شده می‌تواند به عنوان نسخه جایگزین آیین‌نامه موجود مورد بهره‌برداری قرار گیرد. بهره‌گیری از نظرات جمع کثیری از متخصصین در طی مراحل مختلف و با استفاده از رویکردهای متفاوت، اعتبار یافته‌ها را افزایش داده و نتایج قابل اتکایی فراهم نموده است.

کلیدواژه‌ها