بررسی وضعیت مراقبت های دندانپزشکی مبتنی بر شواهد (EBD) در مرکز دندانپزشکی شهید شکری در سال 1398

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

مرکز تحقیقات پیشگیری از بیماری های دهان و دندان، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: دندانپزشکی مبتنی بر شواهد (EBD) رویکرد جدیدی برای حفظ سلامت و بهداشت دهان می‌باشد که نیازمند تلفیق مناسب شواهد علمی، تشخیص‌ها، مهارت های کلینیکی دندانپزشک و همچنین نیازها و اولویت‌های درمانی بیمار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مراقبت‌های دندانپزشکی مبتنی بر شواهد (EBD) در مرکز دندانپزشکی شهید شکری انجام شده است.
روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعه توصیفی تحلیلی که به روش مقطعی در سال 1398 انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دندانپزشکان شاغل در مرکز دندانپزشکی شهید شکری بودند و به روش نمونه­‌گیری ساده انجام شد. گردآوری داده­‌ها از طریق مطالعه کتابخانه‌­ای و مشاهده میدانی با ابزار پرسشنامه و چک لیست محقق ساخته در زمینه EBD انجام شد. تجزیه و تحلیل داده­‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS، روش­‌های تحلیل آماری و آزمون همبستگی پیرسون صورت گرفت.
یافته‌ها: میانگین امتیاز آگاهی دندانپزشکان در زمینه EBD معادل 34/27± 0/685 ، امتیاز نگرش 32/73± 0/641  و امتیاز دسترسی منابع شواهد بالینی 33/57± 0/638  بدست آمد. بین سطح آگاهی دندانپزشکان با رشته تحصیلی و سابقه رابطه معنادار بود. بین سطح نگرش با سن و رشته تحصیلی رابطه معنادار بود. در حیطه دسترسی دندانپزشکان به منابع شواهد بالینی بین سطح دسترسی با سن و رشته تحصیلی رابطه معنادار بود. میزان استفاده دندانپزشکان از گایدلاین‌ها در بخش‌های منتخب دارای طیف متوسط به بالا بود که در بخش پروتز وضعیت عملکرد دندانپزشکان خوب ارزیابی شد. راهنماهای بالینی (گایدلاین‌ها) بخش پریو، اندو، ارتودنسی و ترمیم به روز رسانی شدند.
نتیجه‌گیری: درکل وضعیت مراقبت‌های دندانپزشکی مبتنی بر شواهد در مرکز دندانپزشکی شهید شکری و جزئیات این مهارت بر اساس مولفه‌های آن متوسط ارزیابی شد. نگرش منفی در این زمینه وجود نداشت اما نیاز به تقویت، بسترسازی و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت دندانپزشکان این مرکز در زمینه EBD  وجود دارد. برگزاری دوره‌های آموزشی جامع، گفتمان سازی، طراحی نظامات استقرار ، ایجاد مکانیسم ارزیابی مبتنی بر EBD  و به روز رسانی گایدلاین‌ها در مرکز دندانپزشکی شهید شکری پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


1.Khami MR, Jafari A, Mohtashamrad Z, Yazdani R, Moscowchi A, Akhgari E, et al. Awareness,knowledge and attitude of dental students of Tehran and Shahid Beheshti Universities of Medical Sciences about evidence-based dentistry. The Journal of Islamic Dental Association of IRAN 2012; 24(3): 251-8. [In Persian] 2. Ismail AI, Bade JD.Evidence-based dentistry in clinical practice. J Am Dent Assoc 2004; 135(1):78-83. doi: 10.14219/jada.archive.2004.0024 3.Chiappelli F, Prolo P, Newman M, Cruz M, Sunga E, Concepcion E, etal. Evidence-based practice in dentistry: Benefit or hindrance. J Dent Res 2003; 82(1): 6-7. doi: 10.1177/154405910308200102 4. Plasschaert AJM, Holbrook WP, Delap E, Martinez C, Walmsley AD. Profile and competences for the European dentist. Eur J Dent Edu 2005; 9(3): 98–107. doi: 10.1111/j.1600-0579.2005.00369.x 5. Boyd MA, Gerrow JD, Chambers DW, Henderson BJ. Competencies for dental licensure in Canada. J Dent Edu1996; 60(1):842-46. doi: 0.1002/j.0022-0337.1996.60.10.tb03084.x 6. Navabi N, Shahravan A, Pourmonajem S, Hashemipour MA. Knowledge and use of evidencebased dentistry among Iranian dentists. SQU Med J 2014; 14(2): 223-30. 7. Azarpazhooh A, Mayhall JT, Leake JL. Introducing dental students to evidence-based decisions in dental care. J Dent Educ 2008; 72(1): 87-109. doi: 10.1002/j.0022-0337.2008.72.1.tb04457.x 8. RabbWaytowich D. You ask, We Answer: Evidence-based dentistry: Part 1. An overview. J Can Dent Assoc 2009; 75(1): 27-8. 9. Werb SB, Matear DW. Implementing evidencebased practice in undergraduate teaching clinics: A systematic review and recommendations. J Dent Educ 2004; 68(9): 995-1003. doi: 10.1002/j.0022-0337.2004.68.9.tb03849.x 10. Iqbal A, Glenny AM. General dental practitioners’ knowledge of and attitudes towards evidence-based practice. Br Dent J2002; 193(10):587-91. doi: 10.1038/sj.bdj.4801634 11. Roohani Zadegan M, Soltani A, Level of Evidence & Grade of Clinical Recommendation. Tehran: Vista; 2009. [In Persian] 12.Taramsari M, Vadiati B, Attaran Mashhadi N, Bidar M, Dehghani M. Dental Students' Awareness, Knowledge and Attitude Towards Evidence-Based Dentistry. J Isfahan Dent Sch 2018; 14(2): 169-176. 13. Moeintaghavi M, Mokhtari MR, Lal Alizadeh F, Farazi F, Sohrabi M. Evaluation of evidence based dentistry knowledge and usage among postgraduate dental students of Mashhad Dental School in 2012-2013. J Mashhad Dental School 2014; 38(1): 61-70. [In Persian] 14. Day P, Klein R, Miller F. Hurdles and levers: A comparative US-UK study of guidelines: Nuffield Trust; 1998. 15. Graham ID, Beardall S, Carter AO, Glennie J, Hébert PC, Tetroe JM, et al. What is the quality of drug therapy clinical practice guidelines in Canada? Canadian Medical Association Journal. 2001;165(2):157-63. 16. Shaneyfelt TM, Mayo-Smith MF, Rothwangl J. Are guidelines following guidelines?: The methodological quality of clinical practice guidelines in the peer-reviewed medical literature. Jama. 1999;281(20):1900-5. doi: 10.1001/jama.281.20.1900 17. Grol R. Successes and failures in the implementation of evidence-based guidelines for clinical practice. Medical care. 2001;39(8):II-46-II-54. doi: 10.1097/00005650-200108002-00003 18. Roohani Zadegan M, Soltani A, Level of Evidence & Grade of Clinical Recommendation. Tehran: Vista; 2009. [In Persian] 19. Mortaz Hajari S, Mostafa Zadeh B. Principles of Clinical Reasoning and Decision making. Tehran: Vista; 2009. [In Persian] 20.Taramsari M, Vadiati B, Attaran Mashhadi N, Bidar M, Dehghani M. Dental Students' Awareness,Knowledge and Attitude Towards Evidence-Based Dentistry. J Isfahan Dent Sch 2018; 14(2): 169-176. 21. Sackett DL, Straus SE, Richardson WS, Rosenberg W, Haynes RB. How to Practice and Teach EBM. 1nd ed. Edinburgh: ChurchillLivingstone; 2000.P:59 22.Chiappelli, F. Evidence-Based Dentistry: Two Decades And Beyond. The Journal Of Evidence-Based Dental Practice. J Evid Base Dent Pract 2019: 7-16. doi: 10.1016/j.jebdp.2018.05.001 23.Kaur J, Kaur H, Virdi S. An overview of evidence‑based dentistry and randomized controlled trials: Importance in the current orthodontic research. Int J Orthod Rehabil 2018;9:155-8. doi:10.4103/ijor.ijor-41-16 24. Singh, Sh. Rao, A. ururaghavendran Rajesh, G. Shenoy, R.BH Pai, M. Perceptions towards evidence based practice among oral health professionalsin Mangalore, India. International Journal of Advanced Research 2016; 4 (4): 1303-1307. doi: 10.21474/IJAR01/222 25. Forrest JL. Introduction to the basics of evidence-based dentistry: concepts and skills. J Evid Based Dent Pract. 2009; 9(3):108-12. doi: 10.1016/j.jebdp.2009.07.002 26. Yamalik N, Nemli SK, Carrilho E, Dianiskova S, Melo P, Lella A, Trouillet J, Margvelashvili V. Implementation of evidence-based dentistry into practice: analysis of awareness, perceptions and attitudes of dentists in the World Dental Federation-European Regional Organization zone. Int Dent J. 2015; 65(3):127-45. doi: 10.1111/idj.12160 27. UNC (University of North Carolina at Chapel Hill) Health Sciences Library. Evidence Based Dentistry. Accessed December 29, 2017. 28. Duke University Medical Center Library. Evidence Based Practice: PICO. Accessed December 29, 2017. 29. Guyatt G. Users’ Guides to the Medical Literature, A Manual for EB Clinical Practice, 2nd Edition.Chicago, IL: AMA, 2008. 30. Khami M R, Jafari A, Mohtashamrad Z, Yazdani R, Moscowchi A, Akhgari E et al . Awareness, Knowledge and Attitude of Dental Students of Tehran and ShahidBeheshti Universities of Medical Sciences about Evidence-based Dentistry. J Islam Dent Assoc Iran. 2012; 24 (4) :197-203.