ارزیابی تاب ‎آوری شبکه بهداشت و درمان در حوادث و بحران‎ های شیمیایی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 اداره کل بهداشت، ایمنی، محیط زیست و پدافندغیرعامل وزارت نفت

2 دانشگاه و بیمارستان بقیه الله

چکیده

زمینه و هدف: شبکه بهداشت و درمان در مناطق صنعتی از ارکان اساسی پیشگیری و مقابله با حوادث و بحران‌های شیمیایی هستند که ارتقاء سطح تاب‎آوری آنها از اهمیت به سزایی برخوردار است. برای نیل به این هدف نیاز به روش کاربردی و دقیقی برای ارزیابی و توانمند‌سازی این مراکز می‎باشد. مطالعه حاضر با هدف ارایه الگوی تاب آوری این مراکز در حوادث و بحران‎های شیمیایی انجام شد.
روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه ترکیبی (کمی-کیفی) از نوع کاربردی است. در فاز نخست شاخص‌های ارزیابی تاب‌آوری با بررسی متون داخلی و بین المللی استخراج گردید و با استفاده از پنل نخبگی، مورد تایید روایی محتوایی قرار گرفت. سپس در فاز بعدی پرسشنامه بر اساس شاخص‎های استخراج شده طراحی و کمی‌سازی شد و مورد تایید خبرگان قرار گرفت. در نهایت با مشخص کردن معیارهای کمی برای تحلیل نتایج ارزیابی شبکه‎های بهداشت و درمان در حوادث و بحران‌های شیمیایی، الگوی ارزیابی و توانمند سازی سیستم بهداشت و درمان در حوادث و بحران‎های شیمیایی طراحی و ارایه گردید.
یافته‌ها: بر اساس بررسی متون و روش ذکر شده، 12 شاخص برای ارزیابی تاب آوری شبکه‎های بهداشت و درمان در حوادث و بحران‎های شیمیایی استخراج شد. روایی محتوایی (CVI بالای 0/875 و 1CVR=) همه شاخص‌ها تایید گردید، آنگاه با استفاده از پرسشنامه میزان وزن هر شاخص در امتیاز کل ارزیابی (امتیاز ۱۰۰) مشخص گردید. روش‎های کمی سازی برای هر 12 شاخص استخراج و طراحی شد و سپس توسط گروه متخصصین تایید گردید. در نهایت الگوی ارزیابی و توانمندی برای شبکه‎های مذکور تدوین شد.
نتیجه‌گیری: طبق نتایج به دست آمده، الگوی تاب آوری شبکه‎های بهداشت و درمان در حوادث و بحران‎های شیمیایی، در تفکیک سه مرحله پیش، حین و پس از بحران در 12 شاخص شامل: مخاطرات و تهدیدات شیمیایی، وضعیت سازه‎ها، مستندات (دستورالعمل‎ها و پروتکل‎ها)، ظرفیت و امکانات، آموزش، مانور (تمرینات)، سرمایه‎های انسانی، سیستم‎های مدیریتی، اتاق فرماندهی و مدیریت بحران، ارتباطات، تجزیه و تحلیل حوادث و ممیزی و پایش با زیرگروه‎های مربوطه ارایه گردید.

کلیدواژه‌ها


1. AS 3745 - Principal Planning for emergencies in facilities: 2010 2. Khankeh HR. Hospital Accident and Disaster Preparedness Model, National Program - Center for Disaster Management and Emergency Management - Publication of Disaster Research and Rehabilitation Center-2011 3. Khankeh HR. National Instruments for Accident and Disaster Health Assessment - Ministry of Health Working Group - Center for Emergency Management and Disasters, Research Center for Disasters and Rehabilitation - University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences -2015 4. Ardalan A. Hospital Safety Assessment Tool for Accidents and Disasters - Department of Disaster Health, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Department of Health in Disaster, National Institute of Health Research, Islamic Republic of Iran, Azar-Barzin-2015 5. BCM- BS 25999- Business Continuity Management: 2013 6. Health, Safety, Environment Management System- 2008 7. Iranian Gas Transmission Company-Passive Defense and Crisis Management Implementation -2015 8. National Iranian Gas Company - Executive Method of Scenario Compilation, Managing and Evaluation-2014 9. Center for Chemical Process Safety- OSHA Model 10. NFPA 1600, Standard on Emergency/Crisis Management and Business Continuity Programs: 2013 11. EVS-EN ISO 15544, Petroleum and natural gas industries - Offshore production installations - Requirements and guidelines for emergency response: 2010 12. Incident Command System (ICS) 13. AminiVarki S. Infrastructure Vulnerability Management - Hamid Bostan Publication-2015 14. Passive Defense Organization - Chemical Defense Strategy Document - Publication of Chemical Base Publications. 2014. 15. Federal Emergency Management Agency - FEMA Model 16. Hosseini V. Maneuvers Assessment - Royan Pajouh Publishing-2014 17. Behzadi M. Crisis Management - Fanavaran Publishing-2015 18. Behzadi M. Emergency Response Management - Fanavaran Publishing- 2014 19. Ministry of Petroleum - Emergency Management Model -2005 20. AliAkbar S. Risk Management in Passive Defense - Emerging Thoughts Publishing- 2010 21. OSHA 3088 - Planning and Responding to Workplace Emergencies: 2017 22. ISO 13702-Petroleum and natural gas industries - Control and mitigation of fires and explosions on offshore production installations -- Requirements and guidelines: 2010 23. OSHA 3122 - Principal Emergency Response and Preparedness Requirements in OSHA Standards and Guidance for Safety and Health Programs: 2017 24. ASTM E2413-04- Standard Guide for Hospital Preparedness and Response.