بررسی اثربخشی برنامه آموزش پیشگیری از بیماری ایدز بر کاهش عوامل خطر ابتلا با رویکرد مبتنی بر جامعه در سربازان و پایوران

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 علوم پزشکی ارتش

2 گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران

چکیده

زمینه و هدف: بیماری ایدز یکی از خطرناکترین بیماری های عفونی و در حال گسترش در بین نوجوانان و جوانان می‌باشد. سربازان و پایوران نظامی جز گروه هدف در برنامه ریزی کشوری پیشگیری از بیماری ایدز می‌باشند. این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزش پیشگیری از بیماری ایدز برای کاهش عوامل خطر ابتلا به این بیماری با رویکرد مبتنی بر جامعه انجام شد.
روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه مداخله ای قبل و بعد، از نوع نیمه تجربی بود که در دو پادگان نظامی در استان خراسان رضوی (شرق ایران) در سال 1397 انجام گرفت. نمونه‌های مطالعه از دو پادگان نظامی به صورت نمونه گیری در دسترس و با توجه به لیست و تعداد سربازان و پایوران در هر پادگان به صورت سهمیه ای انتخاب گردیدند. برای هر گروه مداخله و کنترل حداقل 150 نمونه محاسبه گردید. از پرسشنامه بین المللی ایدز و مهارت های زندگی استفاده شد. بر اساس رویکرد مبتنی بر جامعه (نیازهای آموزشی و استفاده از نیروهای کلیدی پادگان)، محتوای اموزشی تدوین گردید. در کل 7 جلسه آموزشی در گروه مداخله شامل 6 جلسه آموزشی (یک ساعته در طی دو هفته) برای سربازان و پایوران و یک جلسه برای مسئولین آموزش پادگان برگزار گردید. پس ازمون سه ماه بعد از آخرین جلسه آموزشی انجام گرفت.
یافته‌ها: دو گروه از نظر سن همسان بودند (05/0P>). متغیرهای اسطوره‌های انتقال، نگرش و آگاهی در رابطه با بیماری ایدز (001/0P=) و متغیرهای تصمیم‌گیری، روابط بین فردی، تفکر خلاق و تفکر انتقادی در رابطه با مهارت های زندگی (001/0P=) پس از مداخله آموزشی به صورت معنی داری در گروه مداخله افزایش پیدا کردند. متغیرهای درک خطر شخصی در رابطه با ایدز (630/0P=) و متغیر حل مسئله (594/0P=) پس از مداخله آموزشی در گروه مداخله تغییر معنی‌داری نیافتند.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد استفاده از برنامه آموزش مهارت های زندگی با رویکرد مبتنی بر جامعه می تواند عوامل خطر ابتلا به ایدز در سربازان و پایوران را کاهش دهد. بنابراین پیشنهاد می‌گردد برای کاهش عوامل خطر ابتلا به ایدز در سربازان و پایوران، آموزش مهارت های زندگی در برنامه آموزشی پادگان ها به عنوان یک رویکرد لازم، نهادینه گردد.

کلیدواژه‌ها


1. Zianezhad U, Heidari M, Ghodusi Borujeni M, Naseh L. A comparative study on the effects of verbal and non-verbal education on the knowledge and attitude of soldiers regarding the transmission and prevention of AIDS. J Mil Med. 2014;16(3): 169-177. 2. Imani A, Ghasemi AA. Military service policymaking and the process of nation building in Iran. Strategic research of politics journal. 2015; 5(18): 35-66 3. Mehrabi‎ A, Esmi‎ N, Khubdel‎ M. Soldiers' knowledge on hygiene status in a military training center. J Mil Med. 2009;10(4):293-297 4. Mazloomi Mahmoud Abadi SS, Mohammadpour MA, Ehram Poosh MH. The survey of knowledge and attitude of a training unit soldiers about HIV/AIDS in a central district of Iran. J Mil Med. 2005;7(2):101-107. 5. Sadeghi R, Khanjani N. Impact of educational intervention based on theory of planned behavior (TBP) on the AIDS-preventive behavior among health volunteers. Iran J Health Educ Health Promot. 2015; 3(1): 23-31. 6. Global Aids Update 2018, Miles to go closing gaps, breaking barriers, righting injustices. Received on July 31, 2018. Available at: http://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/miles-to-go_en.pdf 7. Ministry of Health and Medical Education of Iran. Infectious Disease Unit. Latest statistics on HIV infection in the Islamic Republic of Iran in 2017. Received on February 2, 2019. Available at: http://eyvan.medilam.ac.ir/Portals/177/Final%20report%20Genral.06.1396.pdf?ver=1396-09-09-005603-283 8. UNAIDS DATA 2017. Joint United Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS). Received on February 2, 2019. Available at: http://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/20170720_Data_book_2017_en.pdf 9. Shokoohi M, Karamouzian M, Mirzazadeh A, Haghdoost A, Rafierad A-A, Sedaghat A, et al. HIV knowledge, attitudes, and practices of young people in Iran: Findings of a national population-based survey in 2013. PLOS ONE. 2013; 11(9): 1-15 10. Shokouh SJ, Heidari M, Jafari H, Seifi B. Knowledge and Attitudes of Soldiers about Transmission and How to Prevent AIDS. International Journal of Nursing Education. 2016; 8(4):200-3. 11. Taj SS, Roushandel DM. A survey on the knowledge and attitude of Iranian recruits about HIV/AIDS during the training course of their military service conducted in Tehran. Military and health sciences research. 2004; 3(2): 565-572 12. Sarin R. A new security threat: HIV/AIDS in the military. World Watch. 2003; 16(2):16. 13. Lloyd J, Papworth E, Grant L, Beyrer C, Baral S. Systematic review and meta-analysis of HIV prevalence among men in militaries in low income and middle income countries. Sex Transm Infect. 2014; 90(5):382–387. 14. Kazemi M.H, Khalilifar A.H, Ghazizadeh M.H, Kouhian K. Evaluation of education efficacy on knowledge of military service personnel about aids in an army land force unit in 2010. Ann Mil Health Sci Res. 2011;8(4): 252-257. 15. Fleshman M. AIDS’s prevention in the ranks. Africa Recovery. 2001;15(1-2):16-7. 16. Haghdoost A, Sadeghi M, Nasirian M, Mirzazadeh A, Navadeh S. Research priorities in the field of HIV and AIDS in Iran. J Res Med Sci. 2012; 17(5):481-6. 17. Escandary N, Alipour Z, Lamyian M, Ahmaritehran H, Hajizadeh E, Mokhah S. Validity and reliability of the international AIDS questionnaire for Iranian student population. J Arak Uni Med Sci. 2013; 15 (10): 1-12. 18. Hashemian M, Hydarnia A, Aminshokravi F, Lamieian M, Hassanpour K, Akaberi A. Survey of believe perceived in women with positive family history of breast cancer and its prevention methods. The Iranian Journal of Obstetrics, Gynecology and Infertility. 2013; 15(35):17-24. 19. Hashemian M, Ghardashi F, Asadi Z, Khosroabadi AA, Pejhan A, Javan R, Nakhaei MR. Incidence and screening of breast cancer in Iranian women. Life Science Journal. 2013; 10(9): 361-6. 20. Moeini B, Hazavehei SM, Shahrabadi R, Faradmal J, Dashti S. Role of stress in treatment readiness of drug dependence based on Health Belief Model. Koomesh. 2015; 16(2):185-92 21. Moeini B, Hazavehei SM, Shahrabadi R, Faradmal J, Ahmadpanah M, Dashti S, Barati M, Mehri A. The effectiveness of cognitive–behavioral stress-management training on the readiness for substance use treatment in Iran. Journal of Substance Use. 2018; 23(4):371-6. 22. Hosseini-Shokouh SJ, Dabaghi P, Rahimi S. Life lessons in military services: investigating the influence of a training program on the military personnel's life skills development. Postmodern Openings/ Deschideri Postmoderne. 2018; 9(2): 254-268. 23. Bing EG, Cheng KG, Ortiz DJ, Ovalle-Bahamon RE, Ernesto F, Weiss RE et al. Evaluation of a prevention intervention to reduce HIV risk among Angolan soldiers. AIDS and behavior. 2008; 12(3): 384-95. 24. Jadranin Z, Dedic G, Vaughan F, Grillo MP, Suljagic V. The impact of an educational film on promoting knowledge and attitudes toward HIV in soldiers of the Serbian Armed Forces. Vojnosanitetski pregled. 2015; 72(7):569-75. 25. Santiago AM, Soska TM, Gutierrez LM. Improving the effectiveness of community-based interventions: recent lessons from community practice. 2017; 25(2): 139-142. 26. Glanz K, Barbara K, Rimer K. Health Behavior and Health Education Theory, Research, and Practice. 4th ed. Published by Jossey-Bass. 2008. 27. Waswa LM, Jordan I, Herrmann J, Krawinkel MB, Keding GB. Community-based educational intervention improved the diversity of complementary diets in western Kenya: results from a randomized controlled trial. Public health nutrition. 2015; 18(18):3406-19. 28. Saatchi M, Kamkari K, Askarian M. Psychological tests. 1th ed. Tehran: Published by Virayesh. 2010. 29. Morisky DE, Ang A, Coly A, Tiglao TV. A model HIV/AIDS risk reduction program in the Philippines: A comprehensive community-based approach through participatory action research. Health Promot Int. 2004; 19(1): 69-76. 30. Shahbazi S, Heidari M. The impact of training by social problem-solving model of D-Zurilla & gold fried on problem-solving skills of nursing students. Iran Journal of Nursing. 2012; 25(76): 1-9.