شاخص‌های اپیدمیولوژیک و روند بروز بیماری بروسلوز انسانی در استان خراسان رضوی طی سال‌های 1388 تا 1395

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشگاه علوم پزشکی بابل

2 وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، تهران ،ایران

3 مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران

چکیده

زمینه و هدف: بررسی اپیدمیولوژی برسلوز نقش مهمی در برنامه های کنترل آن در سالهای آتی و انجام برنامه های مداخله ای و تخصیص منابع برای آن دارد. مطالعه حاضر باهدف تعیین برخی شاخص های اپیدمیولوژیک و روند بروز بیماری بروسلوز انسانی در طی سال‌های 1388 تا 1395 انجام شد.
روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی است. جامعه آماری، بیماران مبتلابه بروسلوز استان خراسان رضوی که بیماری آن‌ها در فاصله سال‌های 1388 تا 1395 تشخیص داده‌شده است، بود. کل موارد بیماری با تشخیص محتمل و قطعی به‌صورت آنلاین از مراکز بهداشتی درمانی، بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، مطب‌های خصوصی توسط مراکز بهداشت شهرستان‌های موجود دراستان ها‌ جمع‌آوری و ثبت گردید. داده‌ها از طریق فرم‌های بررسی اپیدمیولوژیک بیماری و بر اساس برنامه مبارزه با بروسلوز کشوری جمع‌آوری شد.
یافته ها: اطلاعات مربوط به 16255 مورد بیماری در استان خراسان رضوی در طی هشت سال مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. درصد تجمعی موارد بیماری به ترتیب مربوط به گروه های سنی 44-25 (34 درصد) و 24-16 (2/19 درصد) سال بود. شغل زنان خانه‌دار و کشاورز- دامدار در تمامی سالهای مورد مطالعه بیشترین موارد بیماری را به خود اختصاص دادند. درصد تجمعی موارد بیماری در ساکنین روستا (4/86 درصد) و در جنس مذکر (4/57 درصد) بود. درصد تجمعی موارد بیماری بر حسب سابقه نگه داری دام در محل سکونت 9/47 درصد و بر حسب سابقه مصرف فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه مانند شیر و شیر و پنیر به ترتیب 9/28 درصد و 2/19 درصد بود. بالاترین میزان بروز بیماری در استان مربوط به سال 1392 با میزان 26/42 در یکصد هزار نفر و کمترین میزان بروز مربوط به سال 1388 با میزان 72/20 در یکصد هزار نفر بود. بیشترین میزان بروز بیماری در سال 1388 مربوط به شهرستان کلات، در سالهای 90-1389 شهرستان بجستان، در سالهای 93-1391 خوشاب و سالهای 95-1394 مربوط به شهرستان زاوه می باشد.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان بروز بیماری تا سال 1392 روند رو به افزایش و از سال 1393 به بعد روند رو به کاهش داشته است. با این وجود، همچنان تعداد موارد بیماری در جمعیت استان بالاست. لازم است تا با ارائه راهکارهای پیشگیرانه توسط مسئولین بهداشتی کشور و ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی- درمانی جهت کاهش بار بیماری گامهای اثر بخشی مانند آموزش همگانی برای پیشگیری از بیماری در هنگام تماس با دام ها، آموزش در زمینه اهمیت و چگونگی شستشوی دست‌ها با آب و صابون، استفاده از دستکش هنگام لمس دام مبتلا، استفاده از ماسک هنگام پاک کردن محل نگهداری دام مبتلا و مداخلات درمانی و غربالگری در فصولی که انتقال بیماری زیادتر می‌شود برداشته شود.

کلیدواژه‌ها


1. Seleem MN, Boyle SM, Sriranganathan N. Brucellosis: a re-emerging zoonosis. Veterinary microbiology. 2010;140(3-4):392-8. 2. Silva T, Costa EA, Paixão TA, Tsolis RM, Santos RL. Laboratory animal models for brucellosis research. BioMed Research International. 2011. 3. Assadi M, Siyadatpanah A, Soufiani KB, Mobayyen H, Sadighbayan K, Asadi J, et al. Brucellosis in Iran: a literature review. Journal of American Science. 2013;9(3). 4. Hashtarkhani S, Akbari M, Jarahi L, Etminani K. Epidemiological characteristics and trend of incidence of human brucellosis in Razavi Khorasan province. Medical journal of Mashhad university of medical sciences. 2015;58(9):531-8. 5. Maleki F, RafieManesh H, Abbasi-Ghahramanloo A, Ghadimi N, Kousha A, Safiri S. Epidemiological characteristics of human brucellosis in Shahin Dezh, western Azarbaijan, Iran, 2008-2012. Archives of Clinical Infectious Diseases. 2015;10(1). 6. Corbel MJ. Brucellosis in humans and animals: World Health Organization; 2006. 7. Mohammadian M, Mohammadian HA. Epidemiological characteristics and incidence rate of brucellosis over a period of 14 years in the Tiran-Karvan Township, Isfahan, Iran. 2014. 8. Soleimani A, Alizadeh S, Farshad MS, Kusha A, Mohamdzadeh M, Haghiri L, et al. Descriptive Epidemiology of Human Brucellosis in East Azerbaijan, 2001-2009. Medical Journal of Tabriz University of Medical Sciences & Health Services. 2012;34(1). 9. Mirnejad R, Jazi FM, Mostafaei S, Sedighi M. Epidemiology of brucellosis in Iran: A comprehensive systematic review and meta-analysis study. Microbial pathogenesis. 2017;109:239-47. 10. Golshani M, Buozari S. A review of Brucellosis in Iran: Epidemiology, Risk Factors, Diagnosis, Control, and Prevention. Iranian biomedical journal. 2017;21(6):349. 11. Blasco JM, Molina-Flores B. Control and eradication of Brucella melitensis infection in sheep and goats. Veterinary Clinics: Food Animal Practice. 2011;27(1):95-104. 12. Dashti AS, Karimi A, Javad V, Shiva F, Fallah F, Alaei MR, et al. ELISA cut-off point for the diagnosis of human brucellosis; a comparison with serum agglutination test. Iranian journal of medical sciences. 2012;37(1):9. 13. Farazi AA, Hoseini S. Diagnostic validity of the conventional brucellosis serological tests in. 2012. 14. Zeinali M, Shirzadi MR, Hajrasuliha H. National guide line for Center for brucellosis control. 2011:19-31. 15. Shayesteh M, Sharifzadeh GR, Jamavar M, Etesam K, Bahlgerdi F, et al. Review Surveillance system in infectious diseases in the years 2007 and 2008 in South Khorasan province. 2009. 16. Rajabzadeh R, Shoraka H, Arzamani K, Alavinia S, Hosseini S, Rihani H. Epidemiological aspects of brucellosis in North Khorasan province during 2006-2011. 2013;5(4): 733-60. 17. Avval Riabi HR, Avval Riabi HR, and Razmara H. Epidemiological Feature of the Human Brucellosis Prevalence in People in Southern Cities of Khorasan Razavi, Iran. Zahedan J Res Med Sci. 2017;19(4): e7911. 18. Hosseini SM, Changizi R, Razavimehr SV, Moshrefi A, Amani R, Aghajanikhah MH. Investigation of the brucellosis epidemiology in Quchan 2013. 2016. 19. Kamal S, Sadat Hashemi SM, Nasaji M, Moshiri E, Shahriyari R, Azizi A. Frequency of reported cases of Brucellosis to province health center from public and private sectors in Semnan 2006-2007. Koomesh.2009;10(2):125-30. 20. CheginiSharafi A, Yarahmadi A, Saki M. Prevalence of brucellosis in nomadic population of the Scholl Abad Aligoodarz region. 2nd National Iranian Congress ON Brucellosis-Shahid Beheshti University of Medical Sciences; 2007. 21. Sofizadeh A, Ghorbani M, Salahi R, Mansorian M. Epidemiological Study of brucellosis in kalaleh district, Golestan province, in 2003-2007. Journal of Research Development in Nursing & Midwifery. 2008; 5:8-15.