کیفیت اخذ رضایت آگاهانه بیماران بستری در بخش های جراحی یک بیمارستان نظامی شهر تهران در سال 1395 و راهکارهای بهبود آن

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

2 مرکز تحقیقات مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

3 مرکزتحقیقات طب، قرآن وحدیث، گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

4 گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: رضایت آگاهانه بعنوان یکی از اصول حقوق بیمار فرایندی است که وی در مورد مداخله درمانی پس از دریافت اطلاعات کافی از تیم درمانگر تصمیم گیری می کند. این پژوهش با هـدف تبیین کیفیت فرایند رضایت آگاهانه بیماران بستری در بخش های جراحی یک بیمارستان نظامی شهر تهران و ارائه راه کارهایی برای بهبود آن درسال 1395 انجام شد.
روش‌ها: مطالعه ترکیبی حاضر در دو فاز انجام شد. فاز کمی، مطالعه توصیفی با استفاده از پرسشنامه کیفیت رضایت آگاهانه بود که ابعاد 6 گانه رضایت را در قالب 19 سوال ارزیابی می کند. روایی محتوا و پایایی درونی پرسشنامه بررسی و مقدار آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 85/0 به دست آمد. نمونه‌گیری به روش تصادفی طبقه ای با حجم 120 نفر انجام شد و نتایج با نرم افزار SPSS17 تحلیل شد. در فاز کیفی که با روش تحلیل محتوای چهارچوبی منتج از نتایج فاز کمی انجام گرفت، 7 نفر از خبرگان به شیوه هدفمند انتخاب و با روش پنل خبرگان با آنها مصاحبه گروهی صورت گرفت. نتایج استخراجی مصاحبه ها در دو مرحله پس از تحلیل چهارچوبی و تایید مجدد خبرگان در قالب پیشنهادات اصلاحی ارائه شدند.
یافته‌ها: در بررسی کیفیت اخذ رضایت آگاهانه بیماران بستری دربخش های جراحی، میانگین نمره ابعاد "ارائه اطلاعات" با 93/18، "رعایت صلاحیت تصمیم‌گیری بیماران" با 48/7 و "نحوه اخذ رضایت کتبی" با 47/5، پایین تر از متوسط مورد انتظار و میانگین نمره ابعاد "میزان درک بیماران" با  77/9، "میزان داوطلبانه بودن" با 16/8 و " تعامل بین پزشک و بیمار" با 02/16 در حد قابل قبول بودند. خبرگان 15 پیشنهاد اجرایی بهبود فرایند ارائه کردند. "ارائه اطلاعات لازم به بیماران در کلینیک آماده سازی" و "اختصاص فرصت کافی به بیمار برای انتخاب روش درمانی" از جمله مهمترین آنها بودند.
نتیجه‌گیری: کیفیت ارائه اطلاعات و نحوه اخذ رضایت کتبی کمتر از حد انتظار بود. بنابراین توجه به نقش بیمار در فرایند رضایت آگاهانه، ارائه اطلاعات کافی به وی توسط پزشک مشاور درکلینیک آماده سازی، آموزش پزشکان معالج و ارائه فرصت کافی به بیمار برای انتخاب روش درمانی می تواند در بهبود کیفیت رضایت آگاهانه موثر باشد.

کلیدواژه‌ها