بررسی مگس‌های نیش‌زن پزودولینشیا کانارانسیس در محیط‌های نظامی تهران و گزارش موارد گزش انسانی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات بهداشت نظامی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج)، تهران، ایران

2 گروه آمار، دانشکده علوم ریاضی و کامپیوتر دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

چکیده

اهداف: با توجه به وجود گزارش‌هایی از برخی محیط‌های نظامی مستقر در تهران در خصوص حمله و گزش مگس‌های خونخوار، این مطالعه در جهت تعیین گونه مگس نیش‌زن و میزبان اصلی آن و بررسی علل احتمالی شیوع آن به انجام رسید.

روش‌ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در طی اردیبهشت تا اواسط تیرماه سال 1392 در برخی از محیط‌های نظامی مستقر در تهران به انجام رسید. برای این منظور، 31 کبوتر از مکان‌های آلوده مذکور صید و مورد بررسی قرار گرفت. موارد گزش انسانی نیز بررسی شد.

یافته‌ها: در این مطالعه تمامی 66 (31 ماده و 35 نر) نمونه مگس نیش‌زن جمع‌آوری‌شده از مکان‌های مذکور، از خانواده هیپوبوسیده و گونه پزودولینشیا کانارانسیس تعیین هویت گردید که برای اولین بار از شهر تهران گزارش می‌شود. نرخ آلودگی کبوترها به این مگس بدون در نظر گرفتن نوع کبوتر در مجموع (8/38±SD=)8/48% تعیین گردید که در این میان کبوتر چاهی با (4/30±)6/63% به‌طور معنی‌داری بیشترین نرخ آلودگی را داشت. میانگین شاخص فراوانی مگس به هر کبوتر نیز (3/2±)81/1 محاسبه شد. همچنین در این بررسی تعداد 8 مورد گزش انسانی ناشی از این مگس برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود.

نتیجه‌گیری: پزودولینشیا کانارانسیس در شهر تهران در بین کبوترها و به‌ویژه کبوترهای آزاد انتشار دارد. با توجه به نادر بودن گزش این مگس از انسان، گزارش موارد نسبتاً زیاد گزش انسانی به‌وسیله این حشره حائز اهمیت است. کنترل مگس مذکور با دور ساختن پرندگان میزبان از پیرامون انسان از طریق بهسازی ساختمان‌ها و رعایت بهداشت محیط با هدف کاهش منابع غذایی کبوترهای آزاد، در مناطق شهری امکان‌پذیر است.

کلیدواژه‌ها