1
مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج)، تهران، ایران
2
گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
هدف: سوء مصرف مواد مسئله‌ای جهانی بوده و در ایران نیز وضعیت فراگیری دارد. نظر به گذراندن دوره‌ی سربازی در همه‌ی جوانان و امکان استرس بالای این دوره طبعا این شرایط می‌تواند انگیزاننده یا مهارکننده‌ی گرایش به سوءمصرف مواد باشد.این مطالعه بنا دارد به بررسی الگوی سوء مصرف مواد در بین سربازان بپردازد.
روش: روش مطالعه توصیفی و جامعه آماری پژوهش 322 نفر از سربازان وظیفه که در زمان اجرای پژوهش (1389تا1390) مشغول خدمت بوده و به روش نمونه‌گیری مبتنی بر سهم انتخاب شده‌بودند. اطلاعات با تکمیل پرسشنامه‌‌های غربالگری اعتیاد، مقیاس شدت اعتیاد، وضعیت خدمت سربازی و اطلاعات جمعیت شناختی جمع‌آوری شد.
یافته‌ها: در بررسی سربازان معتاد به مواد مخدر تریاک با 8/18% اولین ماده و ماری‌جوانا با 6/10% رتبه‌ی دوم را دارا بود. روش تدخین با 4/44% بیش‌ترین فراوانی را داشت. 4/55% سربازان معتاد به مواد مخدر در محل خدمت به مواد دسترسی نداشتند. سربازانی که سن شروع مصرف الکل در آن‌ها زیر 15 سال بود با 1/48% رتبه اول را داشتند. همچنین بین اولین روش مصرف مواد مخدر و روشی که هم‌اکنون استفاده می‌کنند و بین سن شروع و اولین ماده مصرفی رابطه‌ی معنی‌داری دیده شد.
نتیجه‌گیری: نظر به شروع اعتیاد قبل از خدمت سربازی، انجام اقدامات پیشگیرانه از قبل از خدمت سربازی ضروری بوده. همچنین به دلیل روش‌های ساده‌ی مصرف این احتمال وجود دارد که سربازان به‌سوی مصرف مواد صنعتی گرایش پیدا کرده که نیازمند توجه بیشتر است.
)