اهداف: عراق در سال‌های 1359 تا 1367 حملات شیمیایی متعددی روی افراد غیرنظامی مناطق شمال غربی ایران و عراق داشته است. هدف از این مطالعه، بررسی عوارض طولانی‌مدت ریوی در مصدومان شیمیایی غیرنظامی در منطقه کردستان عراق بود. روش‌ها : این مطالعه مقطعی- توصیفی در سال 1387 روی مصدومان شیمیایی کُرد عراقی که فراخوان عمومی شدند، انجام شد و 479 فرد واجد شرایط به‌روش سرشماری انتخاب و وارد مطالعه شدند. سپس مراجعین مورد معاینه قرار گرفتند و اسپیرومتری و اسکن ریوی شدند. وجود تاول پوستی پس از حادثه ملاک تشخیصی تماس با گاز خردل درنظر گرفته شد. بر این اساس افراد مورد مطالعه به دو گروه مصدومان با علامت تاول و مصدومان بدون علامت تاول تقسیم شدند. نتایج به‌دست‌آمده به‌کمک نرم‌افزار SPSS 16 با آزمون کولموگروف- اسمیرنف، آزمون‌های T مستقل، مجذور کای، دقیق فیشر و رگرسیون چندمتغیره در دو گروه مقایسه شدند. یافته‌ها: از مجموع 479 نفر، 45.7% مرد و 54.3% زن و متوسط سنی 13.7±43.1 بود. 15.2% بیماران اسپیرومتری غیرطبیعی و 46.6% آنها احتباس هوایی در اسکن ریوی داشتند که بین گروه‌های با تاول (287 نفر) و بدون تاول تفاوت معنی‌دار وجود نداشت، هرچند گروه با تاول علایم تنفسی بدتر و عملکرد ریوی پایین‌تری به‌ویژه در بین ساکنین حلبچه داشتند. نتیجه‌گیری: مصدومین شیمیایی عراق دچار عوارض ریوی با درجه شدید هستند که می‌تواند به‌دلیل نبود آموزش‌های لازم پیشگیری برای کاهش تماس با عوامل شیمیایی و درمان‌های فوری پس از حادثه باشد.
)