اهداف: استنشاق سولفورموستارد باعث التهاب راههای هوایی و برونشیولها میشود. ماکروفاژها سلولهای فاگوسیتوزی هستند که در همه بافتهای بدن پراکندهاند. اثر حفاظتی هگزامتیلنتترآمین بر سلولهای ریه انسان در برابر سولفورموستارد و فسژن گزارش شده است. هدف این پژوهش، بررسی اثر هگزامتیلنتترآمین بر ماکروفاژهای ریه موشهای آلوده به دو دوز متفاوت سولفورموستارد بود. روشها: 42 سر موش صحرایی نر به وزن 20 ± 200 گرم مورد استفاده قرار گرفت. موشها به 8 گروه NS ، HMT ، HD1 ، HD2 ، Pre1 ، Pre2 ، Post1 و Post2 تقسیم شدند. گروههای HD1 ، Pre1 و Post1 محلول سولفورموستارد 5/0٪، HD2 ، Pre2 و Post2 محلول سولفورموستارد 25/0٪، گروه NS نرمال سالین (بهصورت داخل تراشهای) و گروه HMT این دارو را به میزان mg/kg 5/7 (بهصورت داخل صفاقی) دریافت نمودند. 5 گروه HMT ، Pre1 ، Pre2 ، Post1 و Post2 به مدت 14 روز دارو دریافت کردند. یافتهها: نتایج شمارش ماکروفاژها، افزایش معنیدار ماکروفاژهای گروههای HD در مقایسه با NS را نشان داد. بهعلاوه، ماکروفاژها در HD1 در مقایسه با HD2 افزایش معنیداری داشتند. ماکروفاژها در HD1 و Pre1 نسبت به گروه HMT افزایش معنیداری داشتند. ماکروفاژها در گروههای Pre و Post نسبت به گروههای HD کاهش معنیداری داشتند. نتیجهگیری: هگزامتیلنتترآمین دارای اثرات محافظتی و درمانی بر بافت ریه در برابر سولفورموستارد است.