مقدمه. طبق مطالعات جهانی حدود 25-20 درصد گروه کودکان و نوجوانان دچار اختلالات روانپزشکی هستند. عوامل خانواده به‌خصوص بیماری روانی والدین یکی از عوامل خطر برای ایجاد سایکوپاتولوژی در این گروه سنی می‌باشد. مواد و روش کار. در این مطالعه توصیفی کلیه فرزندان نوجوان جانبازان مراجعه کننده به اردوگاه تابستانی امام‌خمینی (ره) در لواسان، در سال 1381 مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع 5317 نوجوان 18- 15 ساله که از 28 استان کشور در این اردو شرکت داشتند، پرسشنامه‌های پژوهش را تکمیل کردند. ابزار مورد استفاده در تحقیق، پرسشنامه خصوصیات دموگرافیک و پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28 بود. داده‌های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج. سطوح احساس سلامت در دختران و پسران در هر چهار خرده مقیاس اختلاف دارد. در کل احساس سلامت عمومی در دختران 64 درصد و در پسران 2/72 درصد بوده است. احساس سلامتی با افزایش سن کاهش می‌یابد. تعداد خواهر و برادر و میزان تحصیلات پدر و مادر و نیز وضعیت شغلی پدر بر سطح سلامت فرزندان در هر چهار خرده مقیاس مؤثر است. بین میزان پیشرفت تحصیلی و سلامت عمومی نیز همبستگی معنی‌داری وجود دارد. فرزندانی که پدرانشان مشکل مجروحیت اعصاب و روان دارند نسبت به سایر گروه‌ها احساس سلامتی کمتری دارند. نوجوانان استان گیلان کمترین احساس سلامت عمومی را نسبت به سایر استان‌ها دارند. بحث. بر اساس نقطه برش 5/5 برای مقیاس‌های پرسشنامه GHQ-28 در مجموع 36 درصد دختران و 8/26 درصد پسران از علایم بیماری روانی رنج می‌برند. دلیل بالا بودن میزان شیوع علایم بیماری روانی در افراد مورد مطالعه در پژوهش حاضر را می‌توان ناشی از مشکلات و استرس‌های پدر دانست که نه تنها بر خود او بلکه بر اعضای خانواده و بر ابعاد مختلف زندگی تأثیرگذار است.
)