تنظیم هیجانی، انعطاف‌پذیری، تحریک‌پذیری و نشانگان اختلال استرس پس از ضربه در فرزندان نظامیان با و بدون ابتلا به PTSD

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 گروه روانشناسی بالینی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران

3 مرکز تحقیقات علوم رفتاری، پژوهشکده سبک زندگی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

10.30491/jmm.2025.1006682.1187

چکیده

زمینه و هدف: اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) یکی از اختلالات شایع، مزمن و ناتوان­ کننده روانشناختی است که علاوه بر ایجاد مسائل روانشناختی برای افراد مبتلا، منجر به مشکلات روانشناختی بسیاری در بین اعضای خانواده ایشان نیز می‌شود. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه میزان تنظیم هیجانی، انعطاف‌پذیری روانشناختی، تحریک‌پذیری و نشانگان اختلال استرس پس از ضربه در میان فرزندان افراد مبتلا به PTSD و افراد عادی بود.
روش‌ها: تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی-مقایسه‌ای بود. نمونه مورد مطالعه متشکل از 140 نفر (70 نفر از فرزندان افراد مبتلا به PTSD نظامی و 70 نفر از فرزندان افراد نظامی غیر مبتلا) در استان یزد در سال 1401 بوده که در بازه سنی 15 تا 19 سال قرار داشتند و بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان پرسشنامه پذیرش و عمل- نسخه دوم (AAQ-II)، مقیاس دشواری در تنظیم هیجانی (DERS)، مقیاس تحریک‌پذیری (CIQ) و مقیاس اختلال استرس پس از ضربه (PCL) را تکمیل کردند. در پژوهش حاضر با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم ­افزار SPSS تحلیل انجام شد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA) نشان داد که میانگین تنظیم‌هیجانی، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی، تحریک‌پذیری و نشانگان اختلال استرس پس از ضربه در فرزندان نظامیان مبتلا به PTSD نسبت به فرزندان نظامیان غیرمبتلا در سطح 5 درصد تفاوت معناداری دارد (0.05>P). به‌طور خاص، فرزندان نظامیان مبتلا به PTSD میانگین بالاتری در تمامی متغیرهای مورد بررسی نسبت به گروه غیرمبتلا داشتند.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که میزان تنظیم‌هیجانی، انعطاف‌پذیری روانشناختی، تحریک‌پذیری و نشانگان اختلال استرس پس از ضربه در فرزندان نظامیان مبتلا به PTSD و نظامیان غیر مبتلا تفاوت معناداری دارد. پایش این متغیرها و آگاه‌سازی فرزندان و خانواده‌ها درباره اثرگذاری اختلال پدران بر وضعیت روانی فرزندان، می‌تواند پیگیری‌ها و اقدامات درمانی موثر را برای این افراد فعال سازد.

کلیدواژه‌ها